Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
wetenschap

‘Big data hoeven privacy niet aan te tasten’

Jim Jansen,
6 september 2014 - 11:15
Betreft
Deel op
De wekelijkse doorgeefvraag: een wetenschapper stelt een vraag aan een collega uit een ander vakgebied. Bob van der Zwaan (Bijzonder hoogleraar Sustainable Energy Technology aan de UvA) vraagt Max Welling (hoogleraar machine learning, UvA): informatie uit ‘big data’ biedt veel voor­delen, maar vormen de daaraan verbonden gevaren ook niet een van de grote uitdagingen voor de mensheid?

'Data worden inderdaad op steeds grotere schaal gegenereerd en bieden ongekende mogelijkheden om ons leven veiliger, gezonder, simpeler en efficiënter te maken.

Eén voorbeeld: binnenkort kan iedereen voor duizend euro zijn volledige genoom in kaart laten brengen (een paar miljard baseparen per persoon). Voeg daarbij al zijn of haar medische informatie, zoals symptomen, onderzoeksresultaten, medicijnen en informatie over het verdere ziekteverloop. Dit soort data van alle mensen op aarde vormt een goudmijn om medische behandelingen te optimaliseren. De huidige medische praktijk, waarbij van de helft van alle behandelingen de effectiviteit niet is bewezen, zal over twintig jaar misschien wel middeleeuws aandoen.

Waar wachten we dus op? Privacy, de grootste vijand van big data, gooit roet in het eten. Door het Snowden­effect is er nu, terecht, veel aandacht voor privacy. Maar we moeten ons ook realiseren dat elke vertraging die we bij het realiseren van datage­dreven gezondheidszorg oplopen, ­levens eist.

De uitdaging waar we dus voor staan, is de potentie van big data te benutten en tegelijkertijd de privacy van mensen te waarborgen. Is dit mogelijk? Informatici zijn methoden aan het ontwikkelen waarbij computerprogrammaatjes naar lokale databronnen (in ziekenhuizen) worden gestuurd om daar hun analyses uit te voeren. De resultaten van deze lokale analyses worden gebundeld op een manier die garandeert dat nooit iets over individuen kan worden afgeleid.

Als we hier onze schouders onder zetten, is dit probleem technisch dus goed op te lossen. Dat lijkt minder het geval te zijn voor de écht grote uitdagingen voor de mensheid: honger, oorlog, milieu, enzovoort.'

Welling vraagt Chris Olivers ­(hoogleraar visuele cognitie, VU): Bestaat vrije wil? Zo ja: wat is die vrije wil dan? En zo nee: wat zijn dan de implicaties voor bijvoorbeeld de rechtspraak?

Dit bericht verschijnt ook in de wetenschapsbijlage van Het Parool.
Lees meer over