Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
wetenschap

'Wat zegt The Act of Killing over relatie Nederland en Indonesië?'

Jim Jansen,
22 juni 2013 - 10:15
De wekelijkse doorgeefvraag: een wetenschapper stelt een vraag aan een collega uit een ander vakgebied. Peyman Jafari (promovendus politicologie) vraagt aan Klaas Stutje, promovendus Europese studies: wat vindt u van de film The Act of Killing en wat zegt die film over de relatie tussen Nederland en Indonesië?

The Act of Killing is zonder meer een unieke film,' zegt Klaas Stutje. 'Vanuit het daderperspectief worden de massale moordpartijen op communisten en Chinezen in Indonesië in 1965-1966 beschreven.'

'Niet alleen is de film een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in Indonesië en de moorden, maar ook biedt hij ons inzicht in de manier waarop daders massale misdaden verwerken. Indonesië is in dit geval bijzonder omdat de moordenaars van toen nog altijd nationale helden zijn. Ze worden er daarom niet op aangesproken, al voelen ze soms wel dat ze wandaden hebben begaan.'

'De film kan Nederland voor lastige vragen stellen. Hoeveel wist de Nederlandse overheid van de moordpartijen in haar ex-kolonie? Waarom zijn de moorden nooit openlijk veroordeeld en waarom was Soeharto jaren een welkome gast? De massaliteit van de moorden en de instabiliteit van het politieke systeem in Indonesië kunnen mede worden verklaard door fundamenten die in de koloniale periode zijn gelegd.'

'De film is hoe dan ook relevant voor Nederland. Hij onderstreept het belang van onze wetenschappelijke instellingen. Terwijl in Indonesië 1965 een jaar van taboe werd en de wereld de andere kant op keek, zijn Nederlandse wetenschappelijke instituten in Amsterdam en Leiden doorgegaan met het verzamelen van getuigenissen, kranten en boeken over deze episode. Cruciaal om 1965 te kunnen begrijpen.'

'Het is jammer dat veel van deze instellingen nu onder vuur liggen. Even dreigde sluiting van de bibliotheek van het Tropeninstituut. Maar voor onderzoekers van de moordpartijen in Indonesië heeft Nederland veel te bieden.'

Klaas Stutje vraagt Gwenda Engels (promovenda neurowetenschappen, VU): Hoe kan het dat mijn oma met parkinson pijn heeft, terwijl mijn opa zonder parkinson met precies dezelfde ongemakken dat niet heeft?

Deze rubriek verschijnt ook in Het Parool.

Lees meer over