Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
wetenschap

Tweeduizend handtekeningen tegen bursalenstelsel

Dirk Wolthekker,
2 december 2013 - 17:50
De petitie tegen het bursalenstelsel, die de Leidse Actiegroep Promotiestudent in oktober startte, heeft in anderhalve maand landelijk tweeduizend handtekeningen opgeleverd. De initiatiefnemers spreken van een groot succes.

‘De reacties die onze ondertekenaars achterlaten liegen er niet om,’ zegt de Leidse promovenda Linda Bleijenberg, een van de initiatiefnemers van de petitie. ‘Men is het erover eens dat dit een zware slag voor de wetenschap in Nederland zou betekenen. Promovendi worden hier voor vol aangezien en dat trekt talent van over de hele wereld aan. Waarom zou je dat veranderen?’

Promovendi aan Nederlandse universiteiten hebben in beginsel als assistent in opleiding (aio) een aanstelling aan de universiteit waaraan ze hun promotieonderzoek verrichten. Ze hebben dan een dienstverband voor vier tot zes jaar, inclusief pensioenvoorziening en wachtgeld als ze na afloop van hun onderzoek geen baan kunnen krijgen. Promovendi worden derhalve als werknemer beschouwd.

Een aantal jaren geleden ging een aantal universiteiten over op een bursalenstelsel, waarbij promovendi als student worden beschouwd, de zogenoemde ‘promotiestudent’ of  bursaal. In dat systeem krijgen de promovendi enkel een beurs. Onder druk van promovendi werd dat systeem weer afgeschaft ten gunste van het voor de universiteiten veel duurdere aio-stelsel.

Onderwijsminister Bussemaker zag er vorig jaar wel brood in om het bursalenstelsel opnieuw in te voeren, maar het plan werd negatief beoordeeld door de Raad van State. De minister accepteerde dat advies, maar gaf wel aan via een Algemene Maatregel van Bestuur een experiment met het bursalenstelsel te willen uitvoeren, een idee dat werd omarmd door de Vereniging van Universiteiten (VSNU). Promovendi zijn tegen het bursalenstelsel en ook tegen experimenten ermee, dus werd een actie op touw gezet. De actiegroep van Bleijenberg c.s. heeft aangekondigd de actie voort te zetten tot het moment dat de experimenteerplannen in de Tweede Kamer worden behandeld. Dat zal vermoedelijk volgende maand zijn.

Ook het landelijk promovendiplatform PNN laat zich kritisch uit over het experiment, dat vijf à zes jaar zal duren. Op haar website zegt PNN dat ze ‘significante nadelen’ ziet in het mogelijk maken van een aanstelling als promotiestudent, maar PNN is niet categorisch tegen een experiment. ‘Het kan zinvol zijn om zorgvuldig te onderzoeken of het toevoegen van een status als promotiestudent inderdaad voordelen oplevert die opwegen tegen de negatieve neveneffecten.'

Het PNN maakt zich zorgen over de mogelijke verdringing van werknemerspromovendi door promotiestudenten en over het gebrek aan de mogelijkheid voor promotiestudenten om onderwijservaring op te kunnen doen.