De wekelijkse doorgeefvraag: een wetenschapper stelt een vraag aan een collega uit een ander vakgebied. Chris Olivers (hoogleraar visuele cognitie, VU) vraagt Coen Rasch (hoogleraar radiotherapeut AMC, NKI): hoe effectief is protonentherapie bij kanker in vergelijking met conventionelere methoden en zijn de hogere kosten verantwoord?
‘Protonentherapie beschadigt kankercellen én gezond weefsel op dezelfde manier als fotonentherapie. Het verschil is de verdeling van de straling en daarmee de belasting van gezond weefsel. Bij protonentherapie is deze belasting lager, met een kleinere kans op bijwerkingen.
Door de behandeling op de computer na te bootsen wordt de kans op bijwerkingen geschat. Patiënten kunnen dus vooraf worden geselecteerd door protonen- met fotonentherapie te vergelijken. Patiënten met een groot berekend voordeel komen dan volgens de regels van de Gezondheidsraad en het ministerie van VWS in aanmerking voor bestraling met protonen. Er zullen volgens de aanwijzingen van de minister maximaal 2200 patiënten voor in aanmerking komen, drie procent van alle in Nederland bestraalde patiënten.
Protonentherapie heeft ook nadelen: zij is gevoeliger voor kleine veranderingen in het lichaam, waardoor het voordeel in de praktijk groter of kleiner kan zijn. Hoe groot dit effect is, is niet exact bekend, maar omdat alleen de duidelijkste gevallen voor protonentherapie in aanmerking komen, zal voordeel blijven bestaan.
Protonentherapie is duurder, circa twee keer zo duur als fotonentherapie. Gezien de tarieven in het buitenland (in Nederland bestaat protonentherapie nog niet) wordt dat ongeveer 0,8 procent van de kosten van kankerzorg en 0,03 procent van de kosten van de gezondheidszorg in Nederland. Ter vergelijking: nieuwe kankergeneesmiddelen komen op vijftien, respectievelijk drie procent.
Tegenover de kosten staan besparingen, door minder ernstige bijwerkingen, en een betere kwaliteit van leven. Een moeilijk te becijferen voordeel is dat meer mensen langer meedraaien in de maatschappij.'
Rasch vraagt hoofddocent straf(proces)recht Lonneke Stevens (VU): Festivalgangers met drugs kregen onlangs op Lowlands een ter plekke te betalen boete, mét strafblad. Is dit ethisch?
Deze rubriek verschijnt ook in de wetenschapsbijlage van Het Parool op zaterdag.
‘Protonentherapie beschadigt kankercellen én gezond weefsel op dezelfde manier als fotonentherapie. Het verschil is de verdeling van de straling en daarmee de belasting van gezond weefsel. Bij protonentherapie is deze belasting lager, met een kleinere kans op bijwerkingen.
Door de behandeling op de computer na te bootsen wordt de kans op bijwerkingen geschat. Patiënten kunnen dus vooraf worden geselecteerd door protonen- met fotonentherapie te vergelijken. Patiënten met een groot berekend voordeel komen dan volgens de regels van de Gezondheidsraad en het ministerie van VWS in aanmerking voor bestraling met protonen. Er zullen volgens de aanwijzingen van de minister maximaal 2200 patiënten voor in aanmerking komen, drie procent van alle in Nederland bestraalde patiënten.
Protonentherapie heeft ook nadelen: zij is gevoeliger voor kleine veranderingen in het lichaam, waardoor het voordeel in de praktijk groter of kleiner kan zijn. Hoe groot dit effect is, is niet exact bekend, maar omdat alleen de duidelijkste gevallen voor protonentherapie in aanmerking komen, zal voordeel blijven bestaan.
Protonentherapie is duurder, circa twee keer zo duur als fotonentherapie. Gezien de tarieven in het buitenland (in Nederland bestaat protonentherapie nog niet) wordt dat ongeveer 0,8 procent van de kosten van kankerzorg en 0,03 procent van de kosten van de gezondheidszorg in Nederland. Ter vergelijking: nieuwe kankergeneesmiddelen komen op vijftien, respectievelijk drie procent.
Tegenover de kosten staan besparingen, door minder ernstige bijwerkingen, en een betere kwaliteit van leven. Een moeilijk te becijferen voordeel is dat meer mensen langer meedraaien in de maatschappij.'
Rasch vraagt hoofddocent straf(proces)recht Lonneke Stevens (VU): Festivalgangers met drugs kregen onlangs op Lowlands een ter plekke te betalen boete, mét strafblad. Is dit ethisch?
Deze rubriek verschijnt ook in de wetenschapsbijlage van Het Parool op zaterdag.
