Oktober is de Maand van de Geschiedenis, waarbij dit jaar rond het thema ‘Vorst en volk’ in heel Nederland honderden activiteiten worden georganiseerd. De aftrap werd afgelopen zaterdag gegeven tijdens de Nacht van de Geschiedenis in het Rijksmuseum. Dat betekende een verantwoord feestje, op een bij uitstek historische locatie.
Het programma van de nacht, die overigens maar tot één uur duurde, begon met een lezing van de beroemde historicus en essayist Ian Buruma over de Japanse keizer Hirohito. In het auditorium van het museum vertelde Buruma aan de hand van zijn nieuwe boek 1945: Biografie van een jaar over de verhouding tussen de keizer en het Japanse volk na het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Na de lezing van Buruma werden de kanshebbers op de Libris geschiedenis prijs geïnterviewd over hun boeken. De prijs voor historische boeken die een groot publiek weten te bereiken, wordt traditioneel aan het einde van de maand uitgereikt. Een van de genomineerde is Jan Brokken, met zijn boek Vergelding over zijn geboortedorp Rhoon dat sinds de oorlog een geheim met zich meedraagt. Door een laag gespannen elektriciteitskabel vindt een Duitse soldaat de dood en worden als vergelding zeven mannelijke bewoners van het dorp geëxecuteerd. Gaat het om een ongeluk of is het bewuste sabotage? Brokken legde uit dat een spannend verhaal niet voldoende is voor een succesvol boek. Historici moeten ook een ‘zenuw’ weten te raken: wat doen gewone mensen als de wereld om hun heen gek wordt? Volgens Brokken maakt dat thema dat boeken over de oorlog, bijna zeventig jaar na dato, nog altijd populair zijn.
Jonge historici
Naast de gevestigde namen was er ook ruimte voor aanstormend talent. In het westelijke trappenhuis presteerde het Platform voor Beginnende Historici hun ‘moordspel’ waarin deelnemers door het beantwoorden van vragen uiteindelijk Balthasar Gerards, de moordenaar van Willem van Oranje, kunnen arresteren. In het oostelijke trappenhuis vond café Nacht Vorst plaats, het programma van Jonge Historici Schrijven Geschiedenis. Hier droeg onder andere UvA-studente Simone Vermeeren haar column ‘De roepende republikein in de oranje woestijn’ voor, waarmee ze eerder de columnwedstrijd van de Jonge Historici gewonnen had.
Het feestelijke gedeelte van de nacht werd aangevangen met een spelletje ‘petje op, petje af’ of, in dit geval, ‘kroontje op, kroontje af’ - de papieren hoofddeksels geheel vrijblijvend beschikbaar gesteld door een grote Nederlandse loterij. De deelnemers die vragen beantwoordden over het Nederlandse koningshuis zorgden voor een opmerkelijke aanblik voor de fietsende toeristen in de omstreden tunnel van het museum. De quiz riep ook vragen op over het enigszins nationalistische thema van dit jaar. Voor emeritus hoogleraar Nederlandse – zeker niet ‘Vaderlandse’ – geschiedenis Piet de Rooy vormden de vele bekroonde hoofden vooral een ironisch schouwspel: ‘Ik ben, zoals veel mensen in deze zaal, in wezen een republikein die de monarchie liever niet afschaft.’
Het feest dat begeleid werd door een dj en vj van het instituut voor Beeld en Geluid kwam, in tegenstelling tot andere jaren, niet echt van de grond. Mogelijk lag dit aan de straffe bierprijs of de strikte regels over waar die consumpties precies wel en niet genuttigd mochten worden. Daar stond tegenover dat bezoekers de gehele avond wel ongestoord Rembrand’s meesterwerken konden aanschouwen. De gebruikelijke hordes toeristen waren gelukkig niet op de Nacht afgekomen.
Verslag: Thomas Smits
Het programma van de nacht, die overigens maar tot één uur duurde, begon met een lezing van de beroemde historicus en essayist Ian Buruma over de Japanse keizer Hirohito. In het auditorium van het museum vertelde Buruma aan de hand van zijn nieuwe boek 1945: Biografie van een jaar over de verhouding tussen de keizer en het Japanse volk na het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Na de lezing van Buruma werden de kanshebbers op de Libris geschiedenis prijs geïnterviewd over hun boeken. De prijs voor historische boeken die een groot publiek weten te bereiken, wordt traditioneel aan het einde van de maand uitgereikt. Een van de genomineerde is Jan Brokken, met zijn boek Vergelding over zijn geboortedorp Rhoon dat sinds de oorlog een geheim met zich meedraagt. Door een laag gespannen elektriciteitskabel vindt een Duitse soldaat de dood en worden als vergelding zeven mannelijke bewoners van het dorp geëxecuteerd. Gaat het om een ongeluk of is het bewuste sabotage? Brokken legde uit dat een spannend verhaal niet voldoende is voor een succesvol boek. Historici moeten ook een ‘zenuw’ weten te raken: wat doen gewone mensen als de wereld om hun heen gek wordt? Volgens Brokken maakt dat thema dat boeken over de oorlog, bijna zeventig jaar na dato, nog altijd populair zijn.
Jonge historici
Naast de gevestigde namen was er ook ruimte voor aanstormend talent. In het westelijke trappenhuis presteerde het Platform voor Beginnende Historici hun ‘moordspel’ waarin deelnemers door het beantwoorden van vragen uiteindelijk Balthasar Gerards, de moordenaar van Willem van Oranje, kunnen arresteren. In het oostelijke trappenhuis vond café Nacht Vorst plaats, het programma van Jonge Historici Schrijven Geschiedenis. Hier droeg onder andere UvA-studente Simone Vermeeren haar column ‘De roepende republikein in de oranje woestijn’ voor, waarmee ze eerder de columnwedstrijd van de Jonge Historici gewonnen had.
Het feestelijke gedeelte van de nacht werd aangevangen met een spelletje ‘petje op, petje af’ of, in dit geval, ‘kroontje op, kroontje af’ - de papieren hoofddeksels geheel vrijblijvend beschikbaar gesteld door een grote Nederlandse loterij. De deelnemers die vragen beantwoordden over het Nederlandse koningshuis zorgden voor een opmerkelijke aanblik voor de fietsende toeristen in de omstreden tunnel van het museum. De quiz riep ook vragen op over het enigszins nationalistische thema van dit jaar. Voor emeritus hoogleraar Nederlandse – zeker niet ‘Vaderlandse’ – geschiedenis Piet de Rooy vormden de vele bekroonde hoofden vooral een ironisch schouwspel: ‘Ik ben, zoals veel mensen in deze zaal, in wezen een republikein die de monarchie liever niet afschaft.’
Het feest dat begeleid werd door een dj en vj van het instituut voor Beeld en Geluid kwam, in tegenstelling tot andere jaren, niet echt van de grond. Mogelijk lag dit aan de straffe bierprijs of de strikte regels over waar die consumpties precies wel en niet genuttigd mochten worden. Daar stond tegenover dat bezoekers de gehele avond wel ongestoord Rembrand’s meesterwerken konden aanschouwen. De gebruikelijke hordes toeristen waren gelukkig niet op de Nacht afgekomen.
Verslag: Thomas Smits
