Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
wetenschap

Higgs-deeltje zo goed als zeker gevonden

Jeff Pinkster,
4 juli 2012 - 10:58
Betreft
Deel op
Wetenschappers van CERN hebben het Higgs-deeltje zo goed als zeker gevonden. Het deeltje dat ook wel God-deeltje wordt genoemd zou de theorie van compleet maken die alles verklaart: het standaardmodel van de deeltjesfysica.

Dat hebben wetenschappers van het CERN, Europees Centrum voor Subatomair onderzoek, woensdag bekendgemaakt in Genève. Het deeltje zorgt ervoor dat alle minieme deeltjes in het universum massa hebben. De Britse natuurkundige Peter Higgs, die het bestaan van het deeltje in 1964 voor het eerste voorspelde, was als speciale gast aanwezig.

Higgs voorspelde het bestaan als verklaring voor het gegeven dat atomen massa hebben. Zonder massa zou alles met de snelheid van het licht door de ruimte rondvliegen. Het wordt ook wel eens vergeleken met de manier waarop fotografen en journalisten zich verzamelen rondom een bekendheid. Deze groep is sterk aangetrokken tot het idool, het voorkomt zijn bewegen door de kamer: het geeft het idool massa. Het houdt de boel bij elkaar; zonder Higgs-deeltje geen stoelen, tafels, oceanen en dus geen aarde.

Sciencepark
Evenals in Gèneve werden ook op het Amsterdamse Sciencepark de champagneflessen ontkurkt. ‘Het is alsof iemand het licht heeft aangedaan,’ zegt UvA-hoogleraar Stan Bentvelsen, programmaleider van de Nederlandse onderzoeksgroep van ATLAS, een van de twee onderzoeksgroepen binnen CERN. ‘We kunnen nu zien waar we heel lang over hebben gespeculeerd. De natuur gedraagt zich zoals we hadden gedacht.’

Bentvelsen: ‘Eerder was ik heel sceptisch. Maar vorige week had ATLAS, onze onderzoekgroep, deze metingen al gevonden en begon ik er aan te geloven. Nu CMS [de andere onderzoeksgroep, red] nagenoeg dezelfde ontdekking heeft gedaan kunnen we er gewoon van uitgaan dat het deeltje bestaat.’ En hoe mooi dat ook is, het roept ook nieuwe vragen op.

‘Het Higgs-deeltje is een representant van het Higss-veld, en door dat veld krijgen deeltjes massa. Nu het Higgs-deeltje is gevonden ontstaan een aantal nieuwe problemen, bijvoorbeeld dat het bestaan van het Higgs-veld impliceert dat het universum zou moeten opkrullen tot de grootte van een voetbal. Dat klopt natuurlijk niet, en nieuwe theorieën van deeltjes zijn nodig om hier een uitweg in te vinden. Die nieuwe theorieën kunnen mogelijk tegelijkertijd de deeltjes van de donkere materie verklaren. Dat zou helemaal fantastisch zijn’

Experiment
De bewijzen voor het bestaan van het deeltje zijn gevonden door protonen op elkaar te laten botsen in een 27 kilometer lange deeltjesversneller, de Large Hadron Collider. Twee verschillende teams voerden het experiment uit en kwamen tot nagenoeg gelijke resultaten, genoeg om te spreken van een ontdekking.

De twee onderzoeksgroepen binnen CERN – Atlas en CMS – gaven eind vorig jaar al aan dat er nog meer metingen zouden moeten worden verricht voordat harde conclusies getrokken konden worden. Het onderzoek loopt al tientallen jaren en heeft miljarden euro’s gekost.

Natuurkundige Diederik Jekel heeft voor de camera's van de NOS zo eenvoudig mogelijk proberen uit te leggen wat het Higgs-deeltje nu precies is.
Lees meer over