Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
wetenschap

Gedenkteken voor oud-rector Arie de Froe

Dirk Wolthekker,
1 november 2012 - 11:18
Betreft
Deel op
Honderden Joden wisten de oorlog te overleven dankzij ‘wetenschappelijk onderzoek’ van oud-rector magnificus Arie de Froe. Ruim zeventig jaar na dato is voor hem een gedenkteken in de maak ter herinnering aan zijn verzetsdaden, meldt Het Parool.

Samen met neurowetenschapper Ariëns Kappers ‘ontjoodste’ De Froe (1907-1992) tijdens de oorlog bijna 1200 Joden. Hij zette hiervoor een vals onderzoek op over de fysieke kenmerken van Portugees-Amsterdamse Joden. De Froe, die tussen 1972-1976 rector magnificus van de UvA was, redde de Joden door de nationaalsocialistische rassenleer tegen de bedenkers ervan te keren. Hij mat enkele honderden Joden op en verklaarde in zijn rapporten middels een pseudo-theorie dat ze onmogelijk Joden konden zijn. Met vervolgens een handtekening van De Froe en/of Ariëns Kappers onder het document, konden de aldus tot niet-Jood verklaarden aan deportatie en vernietiging ontsnappen.

De Froe bracht in 1943 het boek De Joden in Nederland uit. Bij 375 Portugees-Amsterdamse Joden werden metingen gedaan van onder meer de omtrek van de schedels, de lengte van de neus en de afstand tussen de ogen. Hij vergeleek zijn onderzoek met literatuur van antropologen die een goede naam hadden in het Derde Rijk. ‘Als wetenschapper pleegde hij fraude, maar als mens slaagde hij met vlag en wimpel,’ zegt de huidige rector magnificus Dymph van den Boom over De Froe.

De Froe zweeg na de oorlog over zijn verzetsverleden, ook tegen zijn familie. ‘Hij had het weggestopt. Hij had het gevoel te weinig te hebben gedaan. Hij stond tegenover een overmacht, tegenover te veel kwaad,’ zegt zijn zoon Steven de Froe in Het Parool. Hij is blij met het gedenkteken voor zijn vader, die precies twintig jaar geleden overleed. 'Het is ook terecht. Hij heeft zich moedig gedragen. Laatst vertelde iemand weer dat zijn leven was gered dankzij mijn vader. Dat raakt je iedere keer opnieuw.’

De Froe werd in 2006 postuum geëerd met de Yad Vashem-onderscheiding. Hij werd door het Holocaustmuseum in Jeruzalem tot Rechtvaardige onder de Volkeren verklaard. Deze eretitel wordt verleend aan mensen die in de Tweede Wereldoorlog met gevaar voor eigen leven Joden hebben gered.
Lees meer over