Universiteitshoogleraar Robbert Dijkgraaf, directeur van het Institute for Advanced Study in Princeton, heeft afgelopen weekend in NRC Handelsblad stelling genomen tegen de voorgenomen reorganisatie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). ‘Er dreigt een sluipmoord op de Nederlandse wetenschap.’
In een column in de krant laat Dijkgraaf zich in niet mis te verstane woorden uit over het plan NWO ‘te kantelen’. Daarmee zou worden bedoeld dat de gebruikelijke wetenschappelijke ordening in disciplines wordt vervangen door brede oriëntaties op onderzoek voor de wetenschap, de maatschappij en de economie.
Omgevallen boekenkast
‘Terecht is er grote onrust ontstaan. Spinozalaureaten, universiteiten en Akademie hebben de noodklok geluid,’ schrijft Dijkgraaf. ‘Kantelen is een favoriet modewoord van consultants. Het roept bij mij maar één beeld voor ogen: de omgevallen boekenkast. De studieboeken, ooit liefdevol per onderwerp gerangschikt op de planken, liggen nu in een grote stapel op de vloer. Graaien maar.’
Volgens Dijkgraaf lijken disciplines hun langste tijd te hebben gehad, maar er is tegelijkertijd een reden waarom bepaalde wetenschapsgebieden zijn ontstaan en overleven. ‘Inter-, trans-, cross- en multidisciplinariteit zijn de toverwoorden van de dag. Disciplines vallen meestal niet samen met onderwerpen van onderzoek en dat is maar goed ook. Grote vragen als de energievoorziening op de planeet Aarde, de gezondheid van de mens of de samenstelling van het universum vereisen meerdere perspectieven. Een wiskundige en een medicus hebben een andere blik op genetische informatie, net zoals een theoloog en ingenieur verschillend naar een kathedraal kijken.’
T-profiel
Toch betekent dit volgens Dijkgraaf niet dat inter-, trans-, cross- en multidisciplinariteit per se en uitsluitend het alfa en omega van de wetenschap zouden vormen. ‘Over de hele wereld worstelen onderwijsinstellingen met het profiel van de ideale student of onderzoeker. Ik heb eigenlijk nooit een ander goed antwoord gehoord dan het T-profiel. Een diep verankerde disciplinaire poot met daarop een breed oriënterende dwarsbalk. Je kunt geen goed onderzoeker worden zonder de concrete ervaring van een specifiek vakgebied.
In een column in de krant laat Dijkgraaf zich in niet mis te verstane woorden uit over het plan NWO ‘te kantelen’. Daarmee zou worden bedoeld dat de gebruikelijke wetenschappelijke ordening in disciplines wordt vervangen door brede oriëntaties op onderzoek voor de wetenschap, de maatschappij en de economie.
Omgevallen boekenkast
‘Terecht is er grote onrust ontstaan. Spinozalaureaten, universiteiten en Akademie hebben de noodklok geluid,’ schrijft Dijkgraaf. ‘Kantelen is een favoriet modewoord van consultants. Het roept bij mij maar één beeld voor ogen: de omgevallen boekenkast. De studieboeken, ooit liefdevol per onderwerp gerangschikt op de planken, liggen nu in een grote stapel op de vloer. Graaien maar.’
Volgens Dijkgraaf lijken disciplines hun langste tijd te hebben gehad, maar er is tegelijkertijd een reden waarom bepaalde wetenschapsgebieden zijn ontstaan en overleven. ‘Inter-, trans-, cross- en multidisciplinariteit zijn de toverwoorden van de dag. Disciplines vallen meestal niet samen met onderwerpen van onderzoek en dat is maar goed ook. Grote vragen als de energievoorziening op de planeet Aarde, de gezondheid van de mens of de samenstelling van het universum vereisen meerdere perspectieven. Een wiskundige en een medicus hebben een andere blik op genetische informatie, net zoals een theoloog en ingenieur verschillend naar een kathedraal kijken.’
T-profiel
Toch betekent dit volgens Dijkgraaf niet dat inter-, trans-, cross- en multidisciplinariteit per se en uitsluitend het alfa en omega van de wetenschap zouden vormen. ‘Over de hele wereld worstelen onderwijsinstellingen met het profiel van de ideale student of onderzoeker. Ik heb eigenlijk nooit een ander goed antwoord gehoord dan het T-profiel. Een diep verankerde disciplinaire poot met daarop een breed oriënterende dwarsbalk. Je kunt geen goed onderzoeker worden zonder de concrete ervaring van een specifiek vakgebied.
