Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
wetenschap

Actie om bursalenselsel af te wenden

Dirk Wolthekker,
27 september 2011 - 16:16
‘Promovendi zijn niet duur. De overhead van universiteiten wel.' Dit zeggen Sjoerd Keulen (UvA) en Matthias van Rossum (VU) van promovendus.org, een online netwerk van promovendi dat momenteel een lobby voert en een petitie houdt om te voorkomen dat staatssecretaris  Zijlstra (OCW) het bursalenstelsel voor Nederlandse promovendi weer invoert.

Zijlstra zei afgelopen voorjaar tegen de Tweede Kamer dat hij 25 procent bureaucratie een te hoog percentage vindt, maar dat percentage ligt volgens Keulen en Van Rossum veel hoger. 'De totale overhead op Nederlandse universiteiten bedraagt 31 procent. Van het personeelsbestand bestaat 18 procent uit managers ; 34 procent is werkzaam op een communicatieafdeling.'

Een bursalenstelsel  bestond tien jaar geleden ook al, maar geldt nu nog alleen voor buitenlandse promovendi. In zo'n stelsel zijn promovendi niet langer werknemer van de universiteit – waardoor ze onder de cao vallen en na afloop van hun promotie bijvoorbeeld recht hebben op wachtgeld of WW – maar beurspromovendus.

Op de keien
Vaak werkt zo’n bursaal voor een schamel loon en heeft hij een contract voor de duur van de promotie. Na afloop daarvan wordt hij – met dank voor bewezen diensten – op de keien gezet. Keulen en Van Rossum maken zich hard om de herinvoering van een dergelijk stelsel te voorkomen. Dat kan volgens hen best, als de universiteiten maar anders met hun middelen omgaan. Er wordt volgens hen bakken met geld uitgegeven aan niet direct bij het primair proces (onderwijs en onderzoek) betrokken personeel, het ondersteunend en beheerpersoneel (OBP). Keulen en Van Rossum beroepen zich op cijfers van de vereniging van Universiteiten (VSNU), waaruit zou blijken dat de overhead op 31 procent ligt.

Ondanks de beloftes van universiteiten en VSNU is de verhouding tussen OBP en wetenschappers en docenten (WP) de afgelopen jaren nauwelijks verbeterd. Die schommelt al jaren rond de 44 procent OBP en 56 procent WP,’ zegt Keulen. Volgens het Factbook van de UvA bedragen die percentages aan de UvA respectievelijk 43 en 57 procent. Keulen: ‘Wij streven naar percentages van 33 procent OBP en 67 procent WP. Dat zou in ieder geval een mooi begin zijn. Zijlstra wil met de herinvoering van het bursalenstelsel op jaarbasis tien miljoen euro besparen, verdeeld over alle Nederlandse universiteiten. Dat bedrag kan gemakkelijk binnengehaald worden door het weg te halen bij het OBP.’

Petitie
Het bursalenstelsel is in juni van dit jaar op aandringen van de Nederlandse universiteiten door Zijlstra voorgesteld in zijn ‘Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap’. De staatssecretaris verdedigde gisteren zijn plannen in de Tweede Kamer. Daarbij heeft hij toegezegd ook een onderzoek te doen naar de hoogte van de overheadkosten en de definitie van ‘overhead’ tegen het licht te zullen houden. Dat onderzoekje gaat hem wel vijftigduizend euro kosten. De petitie van promovendus.org is inmiddels getekend door meer dan 3000 mensen.