De wekelijkse doorgeefvraag: een wetenschapper stelt een vraag aan een collega uit een ander vakgebied. Denny Borsboom vraag Auke Pieter Colijn (Nikhef): Het standaardmodel in de fysica is met de ontdekking van het Higgsdeeltje weer bevestigd. Wordt het niet een beetje saai, met zo’n theorie, die het altijd bij het rechte eind heeft?
‘Iets meer dan een eeuw geleden was de algemene gedachte onder wetenschappers dat de natuurkunde bijna af was. Er moesten nog een paar puntjes op de i worden gezet en dan kon het grote boek van de natuurkunde worden gesloten. De relativiteitstheorie en de kwantummechanica hebben aan deze gedachte bruut een einde gemaakt.
Ook nu hebben wetenschappers, onder wie ondergetekende, graag een grote mond over hoe goed we de natuurkunde begrijpen. Van de allerkleinste afstanden diep in het atoom tot de allergrootste structuren in het heelal: de voorspellingen van de kwantummechanica en de relativiteitstheorie van Einstein komen altijd uit. Zelfs het Higgsdeeltje, waarvan het bestaan een halve eeuw geleden voor het eerst werd voorspeld, kon door zorgvuldig experimenteren worden gevonden.
Het lijkt het nu ook op dat nog maar een paar puntjes op de i moeten worden gezet. Is het standaardmodel af? Wellicht, maar een groot vraagstuk op dit moment is dat we met al onze kennis maar vier procent van de inhoud van het heelal in kaart kunnen brengen. De rest is een raadsel: de massa en energie van het heelal zijn zo mysterieus dat we er niet eens fatsoenlijke namen voor hebben: namelijk donkere materie en donkere energie.
Wat we wel weten, is dat deze donkere materie en donkere energie geen gewone materie zijn, zoals we die om ons heen zien – het standaardmodel is niet toereikend. De zoektocht naar missende massa in het heelal kan de manier waarop wij tegen de natuurkunde aankijken fundamenteel veranderen.
Ik denk dat de 21ste eeuw voor de natuurkunde net zo spannend zal worden als de twintigste.'
Colijn vraagt Bob van der Zwaan, bijzonder hoogleraar sustainable energy technology aan de UvA: Zullen windmolens zonder subsidie ooit winstgevend worden?
Deze rubriek verschijnt ook iedere zaterdag in de wetenschapsbijlage van Het Parool.
‘Iets meer dan een eeuw geleden was de algemene gedachte onder wetenschappers dat de natuurkunde bijna af was. Er moesten nog een paar puntjes op de i worden gezet en dan kon het grote boek van de natuurkunde worden gesloten. De relativiteitstheorie en de kwantummechanica hebben aan deze gedachte bruut een einde gemaakt.
Ook nu hebben wetenschappers, onder wie ondergetekende, graag een grote mond over hoe goed we de natuurkunde begrijpen. Van de allerkleinste afstanden diep in het atoom tot de allergrootste structuren in het heelal: de voorspellingen van de kwantummechanica en de relativiteitstheorie van Einstein komen altijd uit. Zelfs het Higgsdeeltje, waarvan het bestaan een halve eeuw geleden voor het eerst werd voorspeld, kon door zorgvuldig experimenteren worden gevonden.
Het lijkt het nu ook op dat nog maar een paar puntjes op de i moeten worden gezet. Is het standaardmodel af? Wellicht, maar een groot vraagstuk op dit moment is dat we met al onze kennis maar vier procent van de inhoud van het heelal in kaart kunnen brengen. De rest is een raadsel: de massa en energie van het heelal zijn zo mysterieus dat we er niet eens fatsoenlijke namen voor hebben: namelijk donkere materie en donkere energie.
Wat we wel weten, is dat deze donkere materie en donkere energie geen gewone materie zijn, zoals we die om ons heen zien – het standaardmodel is niet toereikend. De zoektocht naar missende massa in het heelal kan de manier waarop wij tegen de natuurkunde aankijken fundamenteel veranderen.
Ik denk dat de 21ste eeuw voor de natuurkunde net zo spannend zal worden als de twintigste.'
Colijn vraagt Bob van der Zwaan, bijzonder hoogleraar sustainable energy technology aan de UvA: Zullen windmolens zonder subsidie ooit winstgevend worden?
Deze rubriek verschijnt ook iedere zaterdag in de wetenschapsbijlage van Het Parool.
