Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
actueel

'We moeten kijken naar rol universiteiten in samenleving'

Joost Knaap,
4 mei 2015 - 11:52
Het door De Nieuwe Universiteit geplande Festival der Wetenschappen ging gisteren, drie weken na de ontruiming, tóch door. De hele dag was er een afwisselend programma vol lezingen, discussies en colleges over thema's als actievoeren en de taak van de universiteit. ‘We hebben het CvB hiervoor echt niet nodig.’

Bij de ingang van Felix Meritis staan om 10 uur ‘s ochtends een aantal van de organisatoren al klaar om bezoekers naar binnen te leiden. Allen hebben een rood stukje stof op de borst gespeld zoals de gewoonte is bij de bezetters. Een jongen die zich strijdbaard noemt heeft kleine oogjes van het werken aan het festival. ‘Ik vind het ongelooflijk dat het gelukt is om in zo’n korte tijd een heel festival op te zetten.’ Mede-Maagdenhuisbezetter P.B. sluit zich bij hem aan. ‘We hebben natuurlijk wel veel moeten omgooien, omdat het festival niet kon doorgaan door de ontruiming, maar we werden op dezelfde dag nog uitgenodigd door Felix Meritis.’ Perswoordvoerder Harriet voegt toe: ‘We hebben maar mooi aangetoond dat we het College van Bestuur niet nodig hebben om een festival te organiseren.’

Ongehoorzaamheid, hoger onderwijs en diversiteit
Harriet vertelt dat het programma bestaat uit drie thema’s. ‘Er is een gedeelte over de rol van de universiteit in de samenleving, met lezingen en paneldiscussies. Daarnaast is er een deel dat gaat over burgerlijke ongehoorzaamheid, bijvoorbeeld een workshop kraken door het Kraakspreekuur en een workshop over hoe je je als protestbeweging kunt organiseren. Ook is er een gedeelte dat gaat over diversiteit. Hoe kan het bijvoorbeeld dat er aan de UvA bijna geen allochtone studenten zijn en aan de VU wel?’

Foto: Joost Knaap Foto: Joost Knaap

Het festival gaat van start met een Yogasessie en een panelgesprek met als titel ‘De Universiteit: zwaar weer of een buitje?’ Doel van de discussie is om de vraag te beantwoorden hoe het verder moet met het hoger onderwijs in Nederland. Voor die gelegenheid is onder andere Chris Sigaloff uitgenodigd. Zij is directeur van denktank Kennisland en houdt zich bezig met onderwijsvraagstukken.

Een student uit het publiek vertelt welke rol de Maagdenhuisbezetting voor hem gespeeld heeft. ‘Ik heb nog nooit zo’n sterke band met de academische gemeenschap gevoeld als tijdens de bezetting.’ Sigaloff: ‘Waar ik het meest enthousiast van werd bij de bezetting was het Maagdenhuis als soort arena. Een bruisende plek, waar iedereen kan samenkomen en waar en iedereen met elkaar kan spreken. We moeten weer zo’n plek creëren.’

In een ander gesprek worden eveneens stevige uitspraken gedaan. Karl Dittrich, voorzitter van de Vereniging van Nederlandse universiteiten (VSNU), kondigt daar aan dat de VSNU geen nieuwe prestatieafspraken wil maken. Hij stelde dat de huidige manier van universitaire financiering 'buitengewoon ongewenst' is. In plaats van de prestatieafspraken wil hij dat er per universiteit een beleid wordt vastgesteld door studenten, docenten en bestuur en dat zij gezamenlijk kunnen beslissen waar het geld aan wordt besteed.

Rendementsdenken
Sigaloff stelt dat de discussie over meer moet gaan dan alleen maar over rendementsdenken. ‘De discussie gaat nu vaak over de interne organisatie van universiteiten. Daar is wel uit naar voren gekomen dat er nadrukkelijk iets moet gebeuren tegen efficiencydenken. Maar er is nog een veel grotere vraag achter. We moeten kijken naar welke rol we willen dat Nederlandse universiteiten in de samenleving hebben. Er moeten nieuwe verbindingen worden aangegaan met de samenleving. Pas dan komen aan de interne organisatie, zoals bijvoorbeeld een ander bestuurssysteem toe.’

Rendamentsdenken is ook het onderwerp van de korte lezing die dichter en schrijver Ramsey Nasr houdt aan het einde van de dag. Volgens hem moet je niet doen waar je goed in bent, maar waar je ‘gelukkig in bent’. ‘Sinds de terroristische aanslagen in Frankrijk, sinds de gruwelijke onthoofdingen en verbrandingen door IS ben ik er meer dan ooit van overtuigd dat ons onderwijs een poging moet doen om een kind, leerling of student niet enkel kennis maar ook zaken als meerduidigheid, nuance, empathie en verbeelding bij te brengen. Niet omdat dat zo nobel of chic of menslievend is, maar omdat onze maatschappij anders morgen niet meer bestaat,’ zo sluit hij de dag af
Lees meer over