Een afvaardiging van HumanitiesRally sprak vanochtend met het College van Bestuur en met FGw-decaan Frank van Vree over de financiële problemen waarin de geesteswetenschappen verzeild zijn geraakt. Studenten spraken van een ‘schokgolf’, maar volgens decaan Van Vree zijn de problemen in het voorjaar van 2014 al aangekaart. ‘En toen was iedereen het erover eens dat er iets moest gebeuren.’
Dat was gelijk een van de kernpunten in de discussie over hoe nu verder te gaan met de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw), waar een miljoenenbezuiniging en een forse reorganisatie op stapel staan: gefrustreerde hoop en verwachtingen, stress en misschien een niet altijd even goede communicatie over wat er de komende jaren staat te gebeuren op de faculteit. Rector magnificus Van den Boom gaf dat ruiterlijk toe. ‘Dat had misschien beter gekund.’
Van Vree sprak van ‘een kapitale vergissing’ die studenten maken door er vanuit te gaan dat de er rücksichtslos met mensen en middelen zal worden omgegaan in de komende bezuinigings- en reorganisatieslag. ‘Maar we moeten nu wel iets doen. Van de negenhonderd modules die de faculteit aanbiedt trekt de helft minder dan tien studenten.’ In de aanloop naar de reorganisatie is het vakkenaanbod op de FGw dit studiejaar met tien procent gekrompen. Studenten vrezen dat dit in de toekomst wel eens veertig tot vijftig procent zou kunnen zijn. ‘Dat is zeker niet de bedoeling,’ zei Van Vree.
Nuchter
Groot probleem voor de FGw is en blijft de al jaren teruglopende Haagse subsidie uit de eerste geldstroom en achterblijvende subsidies uit de tweede en derde geldstroom (respectievelijk NWO en contractonderzoek). Maar dat hieruit de conclusie zou kunnen worden getrokken dat het CvB het liefst de stekker uit de geesteswetenschappen zou willen trekken; die suggestie wiep rector magnificus Dymph van den Boom verre van zich. ‘We zijn en blijven een brede, klassieke universiteit, die ook internationaal aan alle maatstaven voldoet. Binnen elke faculteit doen we aan kruisfinanciering, waardoor ook kleine afdelingen in stand kunnen worden gehouden. Maar daar zitten grenzen aan.’
De met studenten gevulde Muziekzaal van Crea.Van den Boom suggereerde een oplossing voor (onderdelen van) vakken of modules die in de toekomst misschien niet meer te volgen zouden zijn aan de FGw. ‘Kijk ook eens op andere faculteiten. Daar kun je die vakken misschien wel volgen. Op die manier kijk je ook over je eigen vakgebied heen.’ De immer nuchtere Van den Boom liet de studenten overigens weten begrip te hebben voor hun zorgen, maar plaatste hun zorgen ook in perspectief. ‘Jullie mogen vier jaar doen over een bachelor waar drie jaar voor staat en je hoeft ook niet alle punten vereiste punten te halen. We kunnen niet over de inhoud praten zonder niet gelijktijdig ook te praten over geld.’ Van Vree memoreerde bovendien zijn al eerder gedane uitspraken dat de situatie ‘in Groningen of in Utrecht nog veel erger is’.
Stress
Intussen zijn diverse werkgroepen aan de FGw bezig met het maken van plannen voor een nieuw facultair profiel dat in de wandelgangen ‘de houtskoolschets’ wordt genoemd. De werkgroepen zijn sinds half december aan het brainstormen, bedoeling is dat ze eind deze week de eerste resultaten voor een nieuw profiel aan decaan Van Vree kunnen presenteren. Veel studenten vinden dat het allemaal te snel moet. ‘In de achter ons liggende weken was het kerstvakantie en studenten moesten tentamens voorbereiden. Waarom zo snel? Die snelheid heeft de afgelopen maanden tot een absurde situatie geleid, waarbij enorm veel stress is ontstaan en docenten het gevoel hebben dat ze moeten vechten om hun vak te redden.’
Van Vree zegde de studenten toe dat de hele faculteit de komende maanden de tijd neemt ‘om een aantal principes te formuleren waar we mee verder gaan. Daarna hebben we nog een jaar om programma’s te maken zodat we in 2016 daadwerkelijk met het nieuwe profiel aan de slag kunnen.’ Maar hij gaf toe: enige haast is wel geboden: ‘Anders is het zomaar 2017 en dat is niet de bedoeling.’ De decaan heeft inmiddels ook nog een ander probleem aan zijn hoofd: het project Duurzame Geesteswetenschappen, een Haags project waarmee de geesteswetenschappen de afgelopen vijf jaar werd ondersteund, loopt dit jaar af. De FGw ontving uit dit extra ‘potje’ twee miljoen per jaar. Van Vree: ‘Ik hoop dat de minister er mee doorgaat, want anders worden de problemen de komen jaren nog groter.’
Historische budgetten
Het gewraakte allocatiemodel blijft de gemoederen bezig houden, zo bleek in de Muziekzaal. Een van de studenten opperde om het interne verdelingsmodel van middelen niet langer afhankelijk te laten zijn van facultaire prestaties in termen van studentenaantallen en studentenpunten, maar faculteiten budgetten toe te kennen, ongeacht het aantal studenten, in bestuurskringen wordt dan vaak gesproken over ‘historische budgetten’. Collegevoorzitter Gunning zei daarover: ‘We denken al een paar jaar na over aanpassing van het allocatiemodel. Die discussie gaat de komende tijd echt beginnen.’
Maar ze was heel duidelijk over nut en noodzaak van een allocatiemodel: ‘Zo’n model gebruiken we om de budgetten te kunnen aanpassen aan het aantal studenten. Een aantal jaren geleden had de FGw te maken met een grote toeloop van studenten. Als we toen het allocatiemodel niet hadden gehad en meer budget hadden kunnen toekennen, had de faculteit die toeloop niet kunnen opvangen.’ Ze zei het niet, maar bedoelde het wel: en nu is het omgekeerde aan de hand. Studenten wilden nog weten of het CvB zich ook bij de minister sterk wil maken voor de geesteswetenschappen en met hen wil optrekken naar Den Haag. Gunning: ‘Ja.’
Dat was gelijk een van de kernpunten in de discussie over hoe nu verder te gaan met de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw), waar een miljoenenbezuiniging en een forse reorganisatie op stapel staan: gefrustreerde hoop en verwachtingen, stress en misschien een niet altijd even goede communicatie over wat er de komende jaren staat te gebeuren op de faculteit. Rector magnificus Van den Boom gaf dat ruiterlijk toe. ‘Dat had misschien beter gekund.’
Van Vree sprak van ‘een kapitale vergissing’ die studenten maken door er vanuit te gaan dat de er rücksichtslos met mensen en middelen zal worden omgegaan in de komende bezuinigings- en reorganisatieslag. ‘Maar we moeten nu wel iets doen. Van de negenhonderd modules die de faculteit aanbiedt trekt de helft minder dan tien studenten.’ In de aanloop naar de reorganisatie is het vakkenaanbod op de FGw dit studiejaar met tien procent gekrompen. Studenten vrezen dat dit in de toekomst wel eens veertig tot vijftig procent zou kunnen zijn. ‘Dat is zeker niet de bedoeling,’ zei Van Vree.
Nuchter
Groot probleem voor de FGw is en blijft de al jaren teruglopende Haagse subsidie uit de eerste geldstroom en achterblijvende subsidies uit de tweede en derde geldstroom (respectievelijk NWO en contractonderzoek). Maar dat hieruit de conclusie zou kunnen worden getrokken dat het CvB het liefst de stekker uit de geesteswetenschappen zou willen trekken; die suggestie wiep rector magnificus Dymph van den Boom verre van zich. ‘We zijn en blijven een brede, klassieke universiteit, die ook internationaal aan alle maatstaven voldoet. Binnen elke faculteit doen we aan kruisfinanciering, waardoor ook kleine afdelingen in stand kunnen worden gehouden. Maar daar zitten grenzen aan.’
De met studenten gevulde Muziekzaal van Crea.Van den Boom suggereerde een oplossing voor (onderdelen van) vakken of modules die in de toekomst misschien niet meer te volgen zouden zijn aan de FGw. ‘Kijk ook eens op andere faculteiten. Daar kun je die vakken misschien wel volgen. Op die manier kijk je ook over je eigen vakgebied heen.’ De immer nuchtere Van den Boom liet de studenten overigens weten begrip te hebben voor hun zorgen, maar plaatste hun zorgen ook in perspectief. ‘Jullie mogen vier jaar doen over een bachelor waar drie jaar voor staat en je hoeft ook niet alle punten vereiste punten te halen. We kunnen niet over de inhoud praten zonder niet gelijktijdig ook te praten over geld.’ Van Vree memoreerde bovendien zijn al eerder gedane uitspraken dat de situatie ‘in Groningen of in Utrecht nog veel erger is’.
Stress
Intussen zijn diverse werkgroepen aan de FGw bezig met het maken van plannen voor een nieuw facultair profiel dat in de wandelgangen ‘de houtskoolschets’ wordt genoemd. De werkgroepen zijn sinds half december aan het brainstormen, bedoeling is dat ze eind deze week de eerste resultaten voor een nieuw profiel aan decaan Van Vree kunnen presenteren. Veel studenten vinden dat het allemaal te snel moet. ‘In de achter ons liggende weken was het kerstvakantie en studenten moesten tentamens voorbereiden. Waarom zo snel? Die snelheid heeft de afgelopen maanden tot een absurde situatie geleid, waarbij enorm veel stress is ontstaan en docenten het gevoel hebben dat ze moeten vechten om hun vak te redden.’
Van Vree zegde de studenten toe dat de hele faculteit de komende maanden de tijd neemt ‘om een aantal principes te formuleren waar we mee verder gaan. Daarna hebben we nog een jaar om programma’s te maken zodat we in 2016 daadwerkelijk met het nieuwe profiel aan de slag kunnen.’ Maar hij gaf toe: enige haast is wel geboden: ‘Anders is het zomaar 2017 en dat is niet de bedoeling.’ De decaan heeft inmiddels ook nog een ander probleem aan zijn hoofd: het project Duurzame Geesteswetenschappen, een Haags project waarmee de geesteswetenschappen de afgelopen vijf jaar werd ondersteund, loopt dit jaar af. De FGw ontving uit dit extra ‘potje’ twee miljoen per jaar. Van Vree: ‘Ik hoop dat de minister er mee doorgaat, want anders worden de problemen de komen jaren nog groter.’
Historische budgetten
Het gewraakte allocatiemodel blijft de gemoederen bezig houden, zo bleek in de Muziekzaal. Een van de studenten opperde om het interne verdelingsmodel van middelen niet langer afhankelijk te laten zijn van facultaire prestaties in termen van studentenaantallen en studentenpunten, maar faculteiten budgetten toe te kennen, ongeacht het aantal studenten, in bestuurskringen wordt dan vaak gesproken over ‘historische budgetten’. Collegevoorzitter Gunning zei daarover: ‘We denken al een paar jaar na over aanpassing van het allocatiemodel. Die discussie gaat de komende tijd echt beginnen.’
Maar ze was heel duidelijk over nut en noodzaak van een allocatiemodel: ‘Zo’n model gebruiken we om de budgetten te kunnen aanpassen aan het aantal studenten. Een aantal jaren geleden had de FGw te maken met een grote toeloop van studenten. Als we toen het allocatiemodel niet hadden gehad en meer budget hadden kunnen toekennen, had de faculteit die toeloop niet kunnen opvangen.’ Ze zei het niet, maar bedoelde het wel: en nu is het omgekeerde aan de hand. Studenten wilden nog weten of het CvB zich ook bij de minister sterk wil maken voor de geesteswetenschappen en met hen wil optrekken naar Den Haag. Gunning: ‘Ja.’
