Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
actueel

Kok en Lubbers: wij hadden het anders gedaan

Onno La Rivière,
10 februari 2012 - 12:34
Twintig jaar na het Verdrag van Maastricht blikten drie hoofdrolspelers terug op de besluitvorming rond de invoering van de euro en werd en passant een oplossing voor het wankele Europese financiële beleid bedacht. ‘Het verdrag van Maastricht is niet goed ten uitvoer gebracht.’

De voormalige politici kregen gisteren in de Singelkerk van journalist Ruud Janssen alle gelegenheid hun eigen inbreng bij de vorming van het Verdrag van Maastricht positief te belichten. ‘We hebben er geen moment aan gedacht dat het mis kon gaan. We waren in Maastricht alleen bezig met het eens worden,’ zei Ruud Lubbers, toenmalig minister-president, bij de presentatie van Janssens boek  De euro. Twintig jaar na het Verdrag van Maastricht . Wim Kok, destijds minister van Financiën: ‘We hadden een periode van "eurosclerose" achter de rug en vonden de invoering van een gemeenschappelijke munt een logisch vervolg op de vorming van de interne Europese markt. Wat er uiteindelijk is ontstaan, is iets heel anders dan wij voor ogen hadden. Er zijn bijvoorbeeld veel meer landen bij de euro gekomen dan wij destijds voorzagen.’

Wel is er bij de vorming van de monetaire unie en de daaropvolgende invoering van de euro te weinig rekening gehouden met de burger, zei Kok. ‘Ik heb afstandelijkheid geconstateerd en betreurd. Het Europese integratieproject heeft elitaire trekken.’

Slecht idee
Kok en Lubbers hadden het, kortom, nooit zo gewild. Lubbers: ‘Toen men mij, na mijn minister-presidentschap, vroeg of Griekenland bij de euro moest, heb ik al gezegd dat dat een slecht idee was.’ André Szász, destijds president van De Nederlandsche Bank, zag het eigenlijk al misgaan, maar naar hem werd niet goed genoeg geluisterd. ‘We vonden toen al dat de economische integratie niet ver genoeg gevorderd was om een gezamenlijke munt te vormen.’ Kok: ‘Maar de Fransen en de Duitsers wilden in Maastricht per se een tijdpad aan de invoering verbinden, waardoor de economische voorwaarden buitenspel werden gezet.’

Om Europa uit de financiële crisis te halen, is er volgens het drietal een sterkere Europese Centrale Bank en een sterkere Europese minister van Financiën nodig. Lubbers ziet daarin een even elitaire oplossing als twintig jaar geleden. ‘Dat betekent dat landen meer soevereiniteit moeten overdragen aan Brussel. Dat de kiezer dat niet leuk vindt, vind ik geen argument. Dat heb ik nooit een argument gevonden.’

Deze discussie was de eerste in de reeks ‘Europa in debat’, georganiseerd door de opleiding Europese Studies en de daaraan verbonden Alumnikring.
Lees meer over