Het is een veelgehoord probleem in het creatieve beroepenveld: hoe houd je in tijden van crisis en bezuinigingen je hoofd boven water? Vlaams cultureel centrum De Brakke Grond organiseerde gisteren een avond gewijd aan dit thema - in de aankondiging werd zelfs al over ‘The Creative Underclass’ gesproken. Deskundigen en creatieven kwamen samen met als doel: discussiëren, tips verzamelen en deze bundelen.
Veertig deskundigen die zelf werkzaam zijn als kunstenaar, programmamaker of fotograaf, maar ook wetenschappers, werden verdeeld in groepen van vijf. Hun opdracht: tips, traps en tricks op papier te zetten die later als een ‘blauwdruk’ verspreid zullen worden.
Joop de Boer, oprichter van Pop-Up City, een populaire weblog over architectuur en design in steden, is een van de deelnemers. ‘Je moet oppassen dat je je tijd niet kwijtraakt aan projecten waar je geen geld voor krijgt. Als je ergens geen geld voor krijgt, doe dan alleen precies wat je zelf leuk vindt.’ Via zijn blog, waar hij gratis voor schrijft, haalt hij wel veel opdrachten binnen. ‘Door structureel te schrijven hebben we een hele sterke positie verworven. We krijgen nu iedere dag wel iets van vijftig e-mails binnen.’
Ecosysteem
De Boer vergelijkt het werk in de creatieve industrie met een ecosysteem. ‘In ons veld moet je op een heel hoog niveau presteren, anders red je het niet. Het is een soort survival of the fittest.’
Arjan van den Born, hoogleraar creatief ondernemerschap Universiteit Tilburg, is het hiermee eens. ‘Het gaat erom net iets anders te maken dan anderen, om boven het maaiveld uit te steken. Wanneer je daar succesvol in bent, gaan mensen op je wedden. Aan de andere kant moet je ook weer niet iets geheel nieuws bedenken; mensen moeten het nog wel herkennen.’
Giep Hagoort, founder-dean van de Amsterdam School of Management en oud-hoogleraar van onder meer de UvA, ziet een oplossing in betere samenwerking en organisatie van mensen in de creatieve sector, die vaak als zelfstandige werken.
Hagoort heeft hiervoor een nieuwe term bedacht ‘zico’s’: zelfstandigen in coöperatieve verbanden, die gezamenlijk optrekken. Hij pleit verder voor het oprichten van een pioniersfonds door Amsterdam dat creatief zelfstandigen ondersteunt.
Te veel aanbod
Zijn er niet misschien gewoon te veel mensen die een creatief beroep uitoefenen? Worden er daardoor te veel studenten opgeleid zonder een reële kans op een baan? De Boer vindt van wel. ‘Opleidingen moeten een eerlijk verhaal vertellen, dat maar een deel van de studenten uiteindelijk echt werkzaam zal zijn in het vakgebied waarvoor ze gestudeerd hebben. De kans is heel klein dat je doorbreekt.’
Volgens hoogleraar Van den Born is het per sector heel verschillend of er te veel aanbod is. 'Er studeren bijvoorbeeld ieder jaar honderd nieuwe theaterregisseurs, terwijl er maar plek is voor honderd in totaal. Andere sectoren zijn sterk getroffen door de crisis of door bezuinigingen op kunst en cultuur. Het ligt dus niet zo simpel.’
Volgens Van den Born is er geen eenduidige weg naar succes. ‘Hoe je succesvol wordt, is voor iedereen verschillend. Het gaat vooral om kansen zien en deze grijpen. Daarnaast zijn drie factoren belangrijk: wie ben je, wie ken je en wat kun je? Dit geldt voor ondernemerschap in het algemeen. De creatieve industrie is een hele moeilijke markt, dus daarvoor geldt nog eens extra dat je over veel doorzettingsvermogen moet beschikken.’
De tips van alle tachtig deelnemers worden verzameld en op een rij gezet en zijn binnenkort via de website van De Brakke Grond te verkrijgen. Deze avond was onderdeel van een themamaand rond nieuwe arbeid, #Arbeid van de dag in de Brakke Grond en Hôtel Droog, met expositie, rondleidingen, theater, discussie luisteravond en een designmanifestatie. De themamaand duurt tot en met 5 mei.
Veertig deskundigen die zelf werkzaam zijn als kunstenaar, programmamaker of fotograaf, maar ook wetenschappers, werden verdeeld in groepen van vijf. Hun opdracht: tips, traps en tricks op papier te zetten die later als een ‘blauwdruk’ verspreid zullen worden.
Joop de Boer, oprichter van Pop-Up City, een populaire weblog over architectuur en design in steden, is een van de deelnemers. ‘Je moet oppassen dat je je tijd niet kwijtraakt aan projecten waar je geen geld voor krijgt. Als je ergens geen geld voor krijgt, doe dan alleen precies wat je zelf leuk vindt.’ Via zijn blog, waar hij gratis voor schrijft, haalt hij wel veel opdrachten binnen. ‘Door structureel te schrijven hebben we een hele sterke positie verworven. We krijgen nu iedere dag wel iets van vijftig e-mails binnen.’
Ecosysteem
De Boer vergelijkt het werk in de creatieve industrie met een ecosysteem. ‘In ons veld moet je op een heel hoog niveau presteren, anders red je het niet. Het is een soort survival of the fittest.’
Arjan van den Born, hoogleraar creatief ondernemerschap Universiteit Tilburg, is het hiermee eens. ‘Het gaat erom net iets anders te maken dan anderen, om boven het maaiveld uit te steken. Wanneer je daar succesvol in bent, gaan mensen op je wedden. Aan de andere kant moet je ook weer niet iets geheel nieuws bedenken; mensen moeten het nog wel herkennen.’
Giep Hagoort, founder-dean van de Amsterdam School of Management en oud-hoogleraar van onder meer de UvA, ziet een oplossing in betere samenwerking en organisatie van mensen in de creatieve sector, die vaak als zelfstandige werken.
Hagoort heeft hiervoor een nieuwe term bedacht ‘zico’s’: zelfstandigen in coöperatieve verbanden, die gezamenlijk optrekken. Hij pleit verder voor het oprichten van een pioniersfonds door Amsterdam dat creatief zelfstandigen ondersteunt.
Te veel aanbod
Zijn er niet misschien gewoon te veel mensen die een creatief beroep uitoefenen? Worden er daardoor te veel studenten opgeleid zonder een reële kans op een baan? De Boer vindt van wel. ‘Opleidingen moeten een eerlijk verhaal vertellen, dat maar een deel van de studenten uiteindelijk echt werkzaam zal zijn in het vakgebied waarvoor ze gestudeerd hebben. De kans is heel klein dat je doorbreekt.’
Volgens hoogleraar Van den Born is het per sector heel verschillend of er te veel aanbod is. 'Er studeren bijvoorbeeld ieder jaar honderd nieuwe theaterregisseurs, terwijl er maar plek is voor honderd in totaal. Andere sectoren zijn sterk getroffen door de crisis of door bezuinigingen op kunst en cultuur. Het ligt dus niet zo simpel.’
Volgens Van den Born is er geen eenduidige weg naar succes. ‘Hoe je succesvol wordt, is voor iedereen verschillend. Het gaat vooral om kansen zien en deze grijpen. Daarnaast zijn drie factoren belangrijk: wie ben je, wie ken je en wat kun je? Dit geldt voor ondernemerschap in het algemeen. De creatieve industrie is een hele moeilijke markt, dus daarvoor geldt nog eens extra dat je over veel doorzettingsvermogen moet beschikken.’
De tips van alle tachtig deelnemers worden verzameld en op een rij gezet en zijn binnenkort via de website van De Brakke Grond te verkrijgen. Deze avond was onderdeel van een themamaand rond nieuwe arbeid, #Arbeid van de dag in de Brakke Grond en Hôtel Droog, met expositie, rondleidingen, theater, discussie luisteravond en een designmanifestatie. De themamaand duurt tot en met 5 mei.
