Beter hadden ze het niet kunnen timen. Economen Arnoud Boot en Sweder van Wijnbergen waren vanmiddag te gast bij Room for Discussion om te praten over de financiële problemen in de eurozone, net nu de Europese Centrale Bank (ECB) gisteren besloot niet langer Griekse staatsobligaties te accepteren als onderpand voor financiering. Boot en Van Wijnbergen waren het erover eens dat een herschikking van de Griekse schuld aan Europa onafwendbaar is. ‘Maar een Grexit is in niemands voordeel.’
En omdat niemand baat heeft bij een exit van de Grieken uit de eurozone zal het ook niet gebeuren, voorspelden Boot en Van Wijnbergen gelijkgezind. Van Wijnbergen: ‘Ga maar na: de Grieken zullen dan direct ophouden met hun hervormingen, ze zullen de terugbetalingen stopzetten, ze zullen de drachme weer moeten invoeren en de komende twintig jaar in de ellende blijven zitten. De andere eurolanden zullen met een oninbare schuld worden geconfronteerd, dus die hebben ook geen baat bij een Grexit.’ Boot voegde eraan toe: ‘Een Grexit zal bovendien zeer schadelijk zijn voor de geopolitieke situatie en dat wil ook niemand. Maar de situatie waar we in zitten is ongewis en ongelukken zijn niet uitgesloten.’
Geen formele kwijtschelding
Door het besluit van de ECB zal het voor Griekse banken veel moeilijker, zo niet onmogelijk worden nog geld te lenen bij Europa. De nieuwe Griekse regering onder leiding van de nieuwe premier Alexis Tsipras liet weten dat er niets aan de hand is en dat de Grieken niet in liquiditeitsproblemen zullen raken, maar daar zit nu precies het probleem, zei Boot. ‘Zo lang de ECB de Griekse autoriteiten niet verbiedt om in te grijpen en de liquiditeit van het land te verhogen, zo lang is het probleem niet opgelost. De risico-exposure blijft.’
Boot ziet het ‘Griekse probleem’ overigens niet zo zeer als een financieel, maar in de kern als een ‘politiek probleem’. ‘Er is daar een totaal gebrek aan instituties en aan slagkracht’. Dat er een schuldenverlichting moet komen is volgens zowel Boot als Van Wijnbergen duidelijk. ‘Maar er komt geen formele kwijtschelding, de schuld wordt alleen draaglijk gemaakt. Dat is ook in het voordeel van de andere landen in de eurozone, want als wordt vastgehouden aan de huidige schuld, zal er minder worden terugbetaald dan wanneer er wordt herschikt.’
Een museumstuk van Europa
Van Wijnbergen was trouwens aanmerkelijk positiever over de toekomst van Griekenland dan Boot. Van Wijnbergen: ‘Ik vergelijk Griekenland graag met Mexico. Dat was een land in grote economische problemen met een zware schuldenlast. Het land heeft veertig procent schuldverlichting gekregen, kon een nieuwe start maken en verdient nu weer geld.’ Boot zei te vrezen dat Griekenland tot ‘een museumstuk van Europa’ gaat behoren. Boot: ‘Griekenland is altijd een ander land geweest dan andere landen in de eurozone. Het heeft een ander arbeidsethos en heeft altijd een hoge mate van chaos gekend. Misschien moeten we maar accepteren dat Griekenland nooit een groeimotor van Europa zal worden en het land alleen om geopolitieke redenen meenemen in de vaart der volkeren.’
En omdat niemand baat heeft bij een exit van de Grieken uit de eurozone zal het ook niet gebeuren, voorspelden Boot en Van Wijnbergen gelijkgezind. Van Wijnbergen: ‘Ga maar na: de Grieken zullen dan direct ophouden met hun hervormingen, ze zullen de terugbetalingen stopzetten, ze zullen de drachme weer moeten invoeren en de komende twintig jaar in de ellende blijven zitten. De andere eurolanden zullen met een oninbare schuld worden geconfronteerd, dus die hebben ook geen baat bij een Grexit.’ Boot voegde eraan toe: ‘Een Grexit zal bovendien zeer schadelijk zijn voor de geopolitieke situatie en dat wil ook niemand. Maar de situatie waar we in zitten is ongewis en ongelukken zijn niet uitgesloten.’
Geen formele kwijtschelding
Door het besluit van de ECB zal het voor Griekse banken veel moeilijker, zo niet onmogelijk worden nog geld te lenen bij Europa. De nieuwe Griekse regering onder leiding van de nieuwe premier Alexis Tsipras liet weten dat er niets aan de hand is en dat de Grieken niet in liquiditeitsproblemen zullen raken, maar daar zit nu precies het probleem, zei Boot. ‘Zo lang de ECB de Griekse autoriteiten niet verbiedt om in te grijpen en de liquiditeit van het land te verhogen, zo lang is het probleem niet opgelost. De risico-exposure blijft.’
Boot ziet het ‘Griekse probleem’ overigens niet zo zeer als een financieel, maar in de kern als een ‘politiek probleem’. ‘Er is daar een totaal gebrek aan instituties en aan slagkracht’. Dat er een schuldenverlichting moet komen is volgens zowel Boot als Van Wijnbergen duidelijk. ‘Maar er komt geen formele kwijtschelding, de schuld wordt alleen draaglijk gemaakt. Dat is ook in het voordeel van de andere landen in de eurozone, want als wordt vastgehouden aan de huidige schuld, zal er minder worden terugbetaald dan wanneer er wordt herschikt.’
Een museumstuk van Europa
Van Wijnbergen was trouwens aanmerkelijk positiever over de toekomst van Griekenland dan Boot. Van Wijnbergen: ‘Ik vergelijk Griekenland graag met Mexico. Dat was een land in grote economische problemen met een zware schuldenlast. Het land heeft veertig procent schuldverlichting gekregen, kon een nieuwe start maken en verdient nu weer geld.’ Boot zei te vrezen dat Griekenland tot ‘een museumstuk van Europa’ gaat behoren. Boot: ‘Griekenland is altijd een ander land geweest dan andere landen in de eurozone. Het heeft een ander arbeidsethos en heeft altijd een hoge mate van chaos gekend. Misschien moeten we maar accepteren dat Griekenland nooit een groeimotor van Europa zal worden en het land alleen om geopolitieke redenen meenemen in de vaart der volkeren.’
