Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Er komt absoluut geen volledige fusie van de VU en de UvA, maar de samenwerking wordt wel steeds inniger. Dit benadrukten de bestuursvoorzitters van beide universiteiten, Jaap Winter (VU) en Louise Gunning (UvA), gisteren tijdens een debat onder leiding van Felix Rottenberg over de Amsterdam Academic Alliance, het label waaronder de VU en de UvA activiteiten bundelen.

‘Ik heb de afgelopen maanden voornamelijk uitgelegd wat we niet willen, namelijk geen volledige institutionele fusie van beide universiteiten,’ zei Winter tijdens het debat aan de VU, waar zo’n 125 mensen op af waren gekomen.

Zijn collega Gunning benadrukte nog eens dat het idee voor een gezamenlijke bètafaculteit - de Amsterdam Faculty of Science (AFS) - niet uit de hoed is getoverd door de besturen, maar bij de medewerkers is ontstaan. ‘Toen de bèta’s steeds meer gingen samenwerken, bijvoorbeeld in een gemeenschappelijke graduate school, liepen ze steeds weer tegen praktische problemen aan, zoals verschillende student-administratiesystemen. Daarom vroegen ze aan de universiteitsbesturen of die niet een handje konden helpen met goede voorzieningen, bijvoorbeeld ten aanzien van de verschillende studentinformatiesystemen van UvA en VU. Zo zie ik de samenwerking tussen de UvA en de VU in de toekomst verder vorm krijgen. We faciliteren initiatieven die van onderop komen.’

Bestaansrecht
Gunning benadrukte echter dat die samenwerking geen vrijblijvend experiment is. ‘Al jarenlang staan we onder druk in het publieke debat en van de politiek om te verantwoorden waarom er in Amsterdam twee algemene universiteiten en twee academische medische centra bestaan. We moeten ons bestaansrecht wel waarmaken.’

Op de vraag van Rottenberg hoe Gunning de toekomst van de UvA en de VU over pakweg vijftien jaar ziet, antwoordde ze dat ze een federatie van Amsterdamse hoger onderwijsinstellingen voor ogen heeft. ‘Een algemeen bestuur dat de strategische lijnen uitzet met daaronder min of meer zelfstandige instituten. Die kunnen dan nog best de naam VU, UvA of HvA hebben.’ Winter denkt dat universiteiten zich in de toekomst anders gaan organiseren. ‘Ik zie inhoudelijke clusters ontstaan die een eigen structuur krijgen. Denk aan een medisch, bèta-, gamma- en alfacluster. Binnen die clusters werken de VU en UvA dan samen.’

Duwtje in de rug
Ook de directeur van het nieuwe VU-UvA instituut Access Europe, Ben Crum, pleitte ervoor dat samenwerking vooral iets nieuws moet opleveren. ‘We zijn geen samenvoeging van oude bestaande instituties, maar maken echt een stap vooruit. Door krachten te bundelen ontstaan nieuwe vormen van interdisciplinaire samenwerking.’ Hij plaatste wel een kanttekening bij de pleidooien om samenwerking vooral van onderop te laten ontstaan. ‘Soms moeten bestuurders een duwtje in de rug krijgen om zaken in beweging te brengen.’

Gunning zei die aansporing zeker ter harte te nemen. ‘We staan voor grote uitdagingen in het hoger onderwijs. Door toename van de aantallen studenten en de afname van de financiële middelen staat de kwaliteit van het onderwijs onder druk. Juist door vormen van samenwerking te ontwikkelen, ontstaan mogelijkheden voor meer differentiatie en kleinschaliger maatwerk binnen het onderwijs. Dat is ook de gedachte achter de AFS. Maar we moeten ook zoeken naar mogelijkheden om het onderwijs in faculteiten met heel veel studenten, zoals rechten en economie, te verbeteren.’

Dit artikel werd geschreven voor Ad Valvas-redacteur Dirk de Hoog. Lees een uitgebreid verslag van het debat op de website van Ad Valvas.