Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
actueel

Update: 'CvB declareert tonnen aan reiskosten, deels onrechtmatig'

Henk Strikkers,
15 juni 2015 - 17:30
Uit de declaraties van het College van Bestuur van de UvA blijkt dat men in 2013 en 2014 maar liefst 324.000 euro heeft uitgegeven aan ritten met chauffeur. Dat bericht RTL Nieuws maandag op haar website. Reizen per trein is voor UvA-bestuurders uitgesloten, meldt de UvA-woordvoerder aan RTL Nieuws, 'onder meer omdat daar geen vertrouwelijke gesprekken kunnen worden gevoerd.' De berichtgeving over de declaraties vult Folia hier van onderop aan bij nieuwe ontwikkelingen en reacties.

Niet-toegestane declaraties
Een paar jaar geleden heeft minister Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap laten weten dat universiteitsbestuurders 'sober' zouden moeten declareren. Daar lijkt niet in alle gevallen sprake van te zijn. Voor een reis naar Brazilië bijvoorbeeld staat een factuur op naam van UvA-rector magnificus Dymph van den Boom voor 8.877,50 euro business class naar Brazilië. Woordvoerder Marjolijn van Oordt van het CvB ontkent dat dit gaat om alleen vliegtickets voor Van den Boom: 'Het gaat om meerdere personen en ook om verblijfskosten, transfers en andere kosten die voor de missie zijn gemaakt. Die factuur is door RTL uit z'n context gehaald.'

Overigens verbleef de rector magnificus volgens de gepubliceerde bonnen tweemaal (in Brussel en in Glasgow) in hotels die duurder waren dan de maxima op de landelijke tarieflijst van de rijksoverheid. Daarmee zijn deze declaraties in beginsel niet toegestaan.

Over de 324.000 euro aan autokosten laat het CvB weten dat dit kosten zijn voor bestuurders van zowel UvA als HvA. Van Oordt: 'Daar gaat de vergelijking met andere instellingen niet op.' Ook zijn de auto's met chauffeur ingezet voor de secretaris van het College van Bestuur en 'enkele keren' voor decanen. Maandag liet de UvA al weten dat de wagens ook gebruikt zijn voor het koerieren van vertrouwelijke stukken.

De declaraties die RTL Nieuws vandaag openbaar maakte, behelsden ‘alle kosten die voor vergoedingen in aanmerking komen en de bijzondere bezoldigingen,' die het College van Bestuur heeft gemaakt. De bonnetjes die zijn opgevraagd gaan over de jaren 2013 en 2014.

De UvA-bestuurders zijn overigens niet de enige met hoge declaraties, alle universiteiten met uitzondering van die in Maastricht, Tilburg, Eindhoven en Twente maken declareren dubieus.

Noeri van den Berg | Foto: Danny Schwarz Noeri van den Berg | Foto: Danny Schwarz

Update 17.40 uur: In een reactie stelt Noeri van den Berg, voorzitter van studentenvakbond Asva, dat hij vindt dat de UvA-bestuurders alles boven de afgesproken norm moeten terugbetalen. 'Dit declaratiegedrag is bijzonder vreemd. Het past niet bij een instelling die goed op de centjes moet letten, zoals Hans Amman dat zou zeggen. Het is niet onbegrijpelijk dat bestuurders moeten reizen, maar wel als er aan de ene kant bezuinigd moet worden bij de Faculteit der Geesteswetenschappen en jij in je in een dure auto laat rondrijden. Het mooiste zijn nog de dure groepsreizen. Daar is geen specificatie opgegeven, behalve "teambuilding". Dat is ronduit gênant. Deze bestuurders verdienen al meer dan de normering topinkomens, dus ze hebben prima genoeg geld om hun eigen netwerkfeestjes te bekostigen.'

Tegenover RTL Nieuws laat Rethink UvA-voorman Dan Hassler-Forest weten dat de declaraties in schril contrast staan met de budgetten die docenten hebben om te reizen. 'Als ik zelf naar een congres ga, moet ik het allergoedkoopste hotel zoeken. Je hebt bij ons 700 euro voor buitenlandse congressen per jaar. Als je dan één keer naar Amerika wilt, dan zit je daar al overheen.'

Update 17.50 uur: Volgens Teun van actiegroep De Nieuwe Universiteit laat het nieuws zien dat er dringend een bestuurlijke vernieuwing nodig is. 'Ik word hier zo ontzettend kwaad van, hoe kun je in tijden van bezuinigingen dit soort kostenposten gaan declareren?' Hij ziet het als bewijs dat het CvB 'totaal is losgezongen van de werkelijkheid' en de realiteit van het academische gemeenschap. 'Ze moeten gewoon zo snel mogelijk weg,' aldus de actievoerder.

Update 18.20 uur: Bij de voorbeelden die RTL Nieuws laat zien van bonnetjes van het CvB van de UvA, gaat het vooral om reizen en hotelkosten die interim-collegevoorzitter Dymph van den Boom heeft gemaakt. Dat geeft volgens Marjolijn van Oordt, woordvoerder van het CvB, een scheef en vertekend beeld. Van Oordt: ‘Dit heeft te maken met het feit dat Van den Boom internationalisering in haar portefeuille heeft, waardoor ze veel op reis is. Dat was ook het geval toen Louise Gunning collegevoorzitter was.’

Bestuurders van andere universiteiten in Nederland reizen vaak per trein. De UvA laat weten dat dit vaak geen optie is. ‘In de trein kun je geen vertrouwelijke telefoongesprekken voeren,’ zegt Van Oordt. ‘Daar komt bij dat de trein geen alternatief is voor langere reizen, bijvoorbeeld naar Amerika.’

Minister Jet Bussemaker Minister Jet Bussemaker

Update 20.20 uur: Minister Jet Bussemaker (Onderwijs) gaat bekijken of de regels voor declaraties door onderwijsbestuurders moeten worden aangescherpt. 'Bestuurders moeten zich ervan bewust zijn dat het publiek geld is dat ze uitgeven, en dat dit voor onderwijs bestemd is,' aldus een woordvoerder in reactie op de berichtgeving van RTL. Verschillende politieke partijen hebben boos gereageerd op de onthullingen. De SP gaat vragen stellen aan de minister.

Update 20.30 uur:
Voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad (COR) Radboud Winkels was vooral verbaasd over de hoogte van de autokosten. 'Drie ton is natuurlijk een hele hoop geld, maar ik begrijp dat dit komt door een nieuw CvB-lid dat nog niet in Amsterdam woonde – inmiddels wel, dus dat verklaart het voor een deel. En dat betekent ook dat het nu minder is’, zegt Winkels, die zou kunnen doelen op HvA-rector Huib de Jong of Hans Amman, die eerder elders in het land woonden en in de loop van de afgelopen jaren naar Amsterdam en omgeving zijn verhuisd.

Radboud Winkels Radboud Winkels

De andere bedragen, zoals de vliegkosten van interim-collegevoorzitter Van den Boom, vindt Winkels minder opvallend. 'Als je veel moet vliegen zakelijk, kan ik me voorstellen dat je business class reist.' Dit is overigens in strijd met de regels van de overheid.

Over het feit dat UvA-bestuurders, in tegenstelling tot hun collega's van andere universiteiten, niet in de trein willen reizen, zegt Winkels: 'Als ze voortdurend vertrouwelijke telefoontjes willen plegen, is de trein natuurlijk niet handig, maar waarom zij daarin een uitzondering vormen op andere universiteitsbestuurders, weet ik ook niet.’

Winkels is vooral benieuwd naar de uitleg van het College van Bestuur. 'In tijden van bezuinigingen is het natuurlijk ook aan het college om te kijken waar onnodige kosten kunnen worden voorkomen’, zegt de COR-voorzitter. 'Vrijdag is er weer een overlegvergadering; misschien geeft dit aanleiding tot vragen.’

Update 21.00 uur:
De Vereniging van Universiteiten laat in een reactie via het ANP weten dat de bedragen 'wellicht hoog lijken', maar dat daarmee nog niet is gezegd dat bestuurders in de fout zijn gegaan met hun declaraties. De regels zouden per universiteit verschillen, aldus VSNU.

brazilie reis gehrels bussemaker vd boom Foto uit het verslag

Update 21.30 uur:
De reis naar Brazilië van Dymph van den Boom die bijna 9000 euro kostte en die opviel in de lijst bonnetjes, maakte ze als deelnemer aan een grote missie vanuit Amsterdam tussen 22 juni en 1 juli 2013. Ook Jet Bussemaker was mee als minister van Onderwijs.

Van den Boom maakte deel uit van een 35 koppige delegatie 'Metropoolregio Amsterdam', blijkt uit het Reisverslag (pdf) van de delegatie van de metropoolregio Amsterdam en Economische Zaken aan Brazilië (São Paulo, Rio de Janeiro) en Argentinië (Buenos Aires). Ewald Engelen, hoogleraar financiële geografie aan de UvA, deelde dit reisverslag van Amsterdam Business maandagavond op Twitter.

Reden van de missie was een reeks concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest. 'Deze evenementen van wereldklasse bieden een uitstekend platform voor zakelijke ontmoetingen en gesprekken,' aldus het verslag. Naast Van den Boom reisde nog één medewerker van de UvA en twee medewerkers van de HvA mee met de delegatie, alsook een reeks van bedrijven en leden van het gemeentebestuur.

Ook het onderwijs kwam aan bod in Brazilië, blijkt uit het verslag: 'Jet Bussemaker, minister van Onderwijs en voormalig rector van de Hogeschool van Amsterdam (HvA), was aanwezig. Zij sprak onder meer met de Braziliaanse staatssecretaris van onderwijs over de huidige situatie in Brazilië, en drong er bij hem op aan om niet alleen studenten uit de middenklasse, maar ook jongeren uit de lagere klassen (...) naar Nederland te sturen.'

Als vierde doel van de reis staat geformuleerd: '4. Kennisuitwisseling. Ontmoeten en contacten uitbouwen met kennisinstellingen gerelateerd aan Amsterdam Economic Board (in het bijzonder deze keer de UvA en HvA).'

UvA en HvA hebben niet alleen de reis en het verblijf voor deelname aan de missie naar Brazilië bekostigd. De instellingen staan ook op een lijst van 'partners' die hebben meebetaald - en mee hebben geholpen - bij de organisatie van onderdelen van de reis. Om hoeveel geld en activiteiten het gaat, is niet duidelijk. In het verslag van de reis staan wel 'bezoek aan Universidade de Sao Paulo' en een 'Alumni bijeenkomst' genoemd, evenals 'Seminar on Sport' en 'De seminar zaal bij IBMEC' - waar de HvA een seminar verzorgde.