Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
opinie

Ook zonder master een goede meester

Een gastredacteur,
16 maart 2014 - 08:32
Docent Rik Almekinders hekelt het HvA-beleid dat van elke docent een masterdiploma eist. Sterker nog: academici zijn vaak te arrogant en te academisch voor het hbo.

‘Het gaat om passie, enthousiasme en overtuiging,’ kopte Folia Magazine onlangs boven een artikel over de aanstaande Docent van het Jaar-verkiezing. En meteen daaronder: ‘“Iedere docent van de HvA moet een masterdiploma halen,” zegt rector Huib de Jong’. Ik ben zelf docent op de HvA en gelukkig heb ik dat masterdiploma al. Om mij heen zie ik collega’s ploeteren om op late leeftijd alsnog aan deze eis te voldoen. Contracten van zeer geliefde en effectieve docenten zonder masterdiploma en docenten die niet in vaste dienst zijn worden niet verlengd.

Inspireren
Een masterdiploma. Waarom eigenlijk? Huib de Jong, die zodra hij de kans krijgt in dit interview meteen over het verplichte masterdiploma begint, noemt twee argumenten waarom docenten op de HvA dat academische diploma zouden moeten hebben: je krikt het niveau en de reputatie van de opleiding ermee op. Student Donne Engelbertink, die in hetzelfde artikel ook geïnterviewd wordt, zegt terecht: ‘Voor mij is het van belang dat een docent inspireert – en dat kan ook zonder master.’

De vraag is of een master helpt om een geïnspireerde (gepassioneerde, enthousiaste en overtuigende) docent te zijn. En of zo’n master helpt om niveau en reputatie op te krikken, zoals De Jong graag wil. Als docenten die alleen maar een hbo-diploma hebben niet goed genoeg zijn, zeg je daarmee eigenlijk dat het hbo zelf niet goed genoeg is – wat de reputatie van het hbo geen goed doet, lijkt me.

Vroeger waren docenten met een hbo-diploma wel goed genoeg, maar nu niet meer: is het hbo dan zo slecht geworden? Ik heb zelf een masterdiploma op zak. Ik ben een veertiger, dus ik heb zeer riant en langdurig kunnen studeren. Ik heb op ongeveer vijf masteropleidingen rondgekeken. Ik weet wel ongeveer wat er gebeurt, bij masteropleidingen. Wat je daar meekrijgt aan passie, enthousiasme en overtuiging verschilt helemaal niet met wat wij in het hbo aan onze studenten meegeven.

Levensles
Veel mensen die een masterdiploma hebben, hebben eerst een hoge citoscore gehaald, zijn vervolgens naar het vwo gegaan en hebben daarna die masteropleiding gedaan. Deze mensen zijn niet op voorhand geschikt om les te geven op het de hbo, waar vooral mensen binnenkomen vanaf de havo of vanaf het mbo.

Mensen met een masterdiploma, die daarvoor vwo gedaan hebben, missen een belangrijke levensles die de jongeren die vanaf de havo of Je zegt daarmee eigenlijk dat het hbo niet goed genoeg is het mbo komen wel al hebben gehad: dat je niet overal de beste in kunt zijn. Mensen met een masterdiploma – zeker die met een gymnasiale achtergrond, zoals ik – hebben een flinke portie arrogantie af te leren voordat ze een vriendelijke en behulpzame docent in het hbo kunnen zijn.

Maar er is nog een groot nadeel aan mensen met een masterdiploma als docent in het hbo: deze mensen hebben geleerd om academisch te denken, wat erg lollig is in een academische discussie, maar wat, zoals gezegd, nogal academisch is. Mensen met een masterdiploma zijn erop getraind om de hoofd- van de bijzaken te scheiden en om die hoofdzaak dan met een of ander theoretisch model te vergelijken. Academici zijn nauwelijks onderlegd om in de praktijk iets voor elkaar te krijgen; ze missen daarvoor de interesse en de ervaring. Van mensen die een beroepsopleiding hebben gedaan is die interesse en die ervaring evident.

Mix
Ik vind het bespottelijk en ondermijnend om te eisen dat alle docenten een masterdiploma hebben. Bij een beroepsopleiding van goede kwaliteit doceert wat mij betreft een mix van mensen uit de praktijk en mensen met een academische achtergrond. Zo’n evenwichtige samenstelling van talent zou elkaars bijdrage in de vorming van jonge mensen moeten onderschrijven en ondersteunen, gericht op het praktische beroep dat de studenten gaan uitoefenen.

Dat de HvA ons, de docenten, aanmoedigt om door te leren is uitstekend. We worden er interessantere docenten van met meer empathie, door het onderwijs van beide kanten – van de student- kant in de opleiding die we volgen en van de docentkant in ons werk – mee te maken. Maar die opleiding die we volgen kan ook best een cursus paardrijden zijn, en dat hoeft niet per se op masterniveau. Hoewel ik zelf best zin heb om op kosten van de zaak een cursus paardrijden op masterniveau te volgen. Maar ja, ik heb die master al.

Rik Almekinders is docent bij de opleiding Engineering, Innovation & Design van Domein Techniek.
Lees meer over