Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
opinie

'Docenten mogen vakantie opnemen wanneer ze willen'

Een gastredacteur,
2 maart 2014 - 09:00
De HvA bedrijft slecht werkgeverschap door docenten niet goed voor te lichten over hun recht om gedurende het studiejaar vakantie op te nemen, vindt Peter Fonkert, docent International Business & Management Studies aan de HvA en voorzitter van de Medezeggenschapsraad DEM. 'Opleidingsmanagers kennen regels en wetgeving niet.'

Als jullie dit lezen, heb ik net volop genoten van de zonnige pistes op de Franse Alpen. Als docent heb ik volgens de cao immers het recht vakantie op te nemen wanneer ik dat zelf wil. Natuurlijk zijn daar voorwaarden aan verbonden, zoals tijdig in overleg treden met je leidinggevende over zaken als waarneming of vervanging. Alleen zwaarwegende argumenten kunnen je als docent verhinderen die vakantiedagen op te nemen.

Sinds CDA-minister Albeda besloot de arbeidsvoorwaarden in het onderwijs gelijk te trekken voor iedereen, docent of niet, liep de spanning over vakanties op. Docenten hadden van oudsher langere vakanties, maar hadden het gedurende de lesperiodes drukker dan gemiddeld, omdat lesgeven zeer arbeidsintensief is. Alle studentenogen richten zich permanent op de lesgevende docent. Die kan het zich dus niet veroorloven een kwartiertje aan iets anders te denken dan de lesstof. De langere vakanties waren daarom bedoeld als compensatie voor de intensieve lesperiodes.

Docenten konden alleen vakantie opnemen gedurende de aangewezen periodes. Deze vakantieperiodes zijn niet alleen kostbaar, maar ook vol en druk door gezinnen die allemaal tegelijk op vakantie gaan. Niet-docenten hadden daarentegen veel meer keuzevrijheid. Eigenlijk, na overleg met leidinggevende en collega’s, elk moment van het jaar.

Die rechtsongelijkheid is een aantal jaar geleden opgeheven. Sindsdien kunnen docenten in principe vakantie opnemen wanneer zij willen. Het simpele feit echter dat je weg wilt tijdens een lesperiode mag geen obstakel zijn. Er is immers veel geld gereserveerd voor vervanging. Bij de HvA zo’n 13 miljoen euro per jaar.

Feestdagen die in de werkweek vallen, zoals Hemelvaartsdag, Koningsdag, Tweede Paasdag en dergelijke, worden in mindering gebracht op je vakantiedagen. Feitelijk zijn die dagen dus onbetaald verlof geworden. Gemiddeld betreft het zo’n negen dagen per jaar, ofwel zes procent van de totale loonsom. Dus ook de niet-docenten hebben daaraan meebetaald, terwijl zij er feitelijk niets mee wonnen. Die besparing van vakantiedagen voor de werkgever is puur bedoeld om de vervanging van een docent te betalen.

Bij de HvA is deze cao-afspraak slecht bekend. Zowel bij de docenten als bij de opleidingsmanagers. Het gevolg hiervan is dat er regelmatig discussie plaatsvindt op basis van ondeugdelijke kennis. De HvA heeft de wettelijke plicht accurate voorlichting te geven aan haar medewerkers. Opleidingsmanagers zijn primair aangesteld om binnen de wet- en regelgeving leiding te geven aan het docentencorps van hun opleiding. Kennis en toepassing van de arbeidsvoorwaarden zijn daarbij essentieel, maar ontbreken bij menig opleidingsmanager. En dus doen ze vooral wat hen het beste uitkomt.

De combinatie van een uit het lood geslagen flexibele schil en de rigiditeit waarmee contracten binnen drie jaar worden beëindigd bij het docentenkorps van het Domein Economie & Management eisen van tijdelijke docenten veel lef en moed om hun rechten met hun opleidingsmanager te bespreken. Voor je het weet lig je eruit – dat beseffen zij maar al te goed. De HvA zou goed werkgeverschap moeten willen nastreven. Voorlichting aan docenten en medewerkers over arbeidsvoorwaarden, taaktoewijzing en vakantieverlof behoren tot de kerntaken van een opleidingsmanager. Transparante voorlichting en kennis van zaken dienen ingezet te worden om die kerntaken te waarborgen.

Vorig jaar boekte de stichting HvA meer dan 13 miljoen euro winst. Het eigen vermogen van de HvA bedraagt thans 125 miljoen euro. We zijn dus niet bepaald armlastig. Laten we het geld dan ook inzetten waarvoor het was bedoeld. De HvA gebruikt nu de korting op de vakantiedagen voor andere zaken dan waarvoor dat geld wettelijk is bestemd.

Moeten nu alle docenten maar gewoon vakantie opnemen en de lessen laten voor wat ze zijn? Nee, natuurlijk niet. Docenten zijn hoogopgeleid, denken aan studentenbelangen en hebben verantwoordelijkheidsgevoel. Er moet in alle redelijkheid een oplossing gevonden kunnen worden. Ik was bijvoorbeeld met een aantal collega’s een week skiën, maar miste niettemin geen enkele les. Die startten weer toen ik al terug was. Persoonlijk ben ik ervoor dat we de cao weer gewoon gaan scheiden. Dus een aparte cao voor docenten. Maar dat is hier niet het issue.

Peter Fonkert schrijft deze opinie op persoonlijke titel.
Lees meer over