actueel
'Als studenten hier weggaan moeten ze verwarder zijn dan toen ze aankwamen'
In stedelijke gebieden in Nederland neemt het aantal fietsers toe. Daar zie je dat het ouderen en jongvolwassenen zijn die steeds vaker de fiets pakken dan in de auto stappen, volgens Lucas Harms. Harms is onderzoeker aan het Kennisinstituut Mobiliteit van het ministerie voor Milieu en Infrastructuur. Hij is een van de sprekers tijdens de cursus ‘Planning the Cycling City’ van de UvA-zomerschool.
‘Nederlanders tussen de 18 en de 30 jaar oud zijn zich de afgelopen vijf jaar vijf procent minder met de auto gaan verplaatsen, en vijf procent meer met de fiets,’ aldus Harms.
Bouwplaats
Dertig studenten uit zestien verschillende landen zitten in een donker zaaltje van gebouw B op de Roeterseilandcampus. Om bij het leslokaal te komen, moeten ze langs een bouwplaats wandelen, en door de grote ontvangsthal van gebouw A, waar het lijkt alsof er een zomeropruiming aan de gang is: tafels en stoelen slingeren door de ruimte.
Gedurende drie weken gaan de studenten naar lezingen van sociaal geografen, cultuursociologen, en nemen ze deel aan groepsdiscussies en excursies over de geschiedenis van de fiets in de stad, de sociale gevolgen van fietscultuur en de aansluiting van het openbaar vervoer op het fietsverkeer.
De vraag die centraal staat tijdens deze cursus is: hoe komt het dat steden als Amsterdam, Kopenhagen en Portland zich ontwikkelen tot echte fietssteden? Om hier antwoord op te vinden, zal de groep niet alleen naar lezingen luisteren. Woensdagmiddag maakten ze een fietstocht door stadsdelen Nieuw-West en Oud-West. ‘Daarmee willen we ze laten zien dat er binnen een stad verschillende fietssituaties bestaan,’ zegt Marco te Brömmelstroet, academic director van de cursus. ‘In Nieuw-West wordt veel minder gebruik gemaakt van de fiets dan in Oud-West.’
Jongvolwassenen
De studenten kijken naar de PowerPointpresentatie van Lucas Harms. ‘Is de gemiddelde leeftijd waarop Nederlanders kinderen krijgen erg omhoog gegaan?’ vraag Judie uit Denenmarken. ‘Nederlanders krijgen zo rond hun dertigste kinderen. Dat is al heel lang zo,’ antwoordt Harms, ‘dus dat zal er niet de oorzaak van zijn dat jongvolwassenen ineens vaker de fiets pakken dan een paar jaar terug,’ zegt hij. ‘Het komt eerder door de financiële crisis, maar ook dat weten we niet zeker.’
‘Je ziet in ieder geval dat sinds 2008 minder van de auto gebruik wordt gemaakt, en meer van de fiets,’ zegt Harms. Hij gaat verder: ‘Overal in de wereld neemt het fietsgebruik toe,’ zegt Harms. ‘It is a global trend, it’s like the mayor of London said: “We have to get Dutch.”’ De deelnemers aan deze zomercursus lijken experts op hun onderwerp. Gretig noemen ze cijfers die laten zien dat er in hun land steeds meer gefietst wordt. In Trondheim gaat acht procent van het woon-werkverkeer met de fiets, en in Australië zelfs 12 procent, klinkt het uit de zaal. Het is nog lang niet zo veel als in Nederland, waar 25 procent van al het verkeer fietsverkeer is, kaatst Harms terug.
Populair
De populariteit van de fiets verklaart misschien ook waarom 'Planning the Cycling City' een van de drukste cursussen van de zomerschool is. De cursus zat in april al aan het maximum aantal inschrijvingen. ‘Door de enorme belangstelling is het zeker dat de cursus volgend jaar zomer weer zal worden georganiseerd,’ staat er op de website te lezen.
Het is niet duidelijk of de studenten tijdens de drie weken achter het geheim komen van de opkomst van de fietsstad, daar is het onderwerp te complex voor, zegt Marco te Brömmelstroet. ‘Bij de opening afgelopen zondag zeiden we dat we willen dat ze alleen maar verwarder uit deze cursus komen,’ aldus te Brömmelstroet. Hij lacht. ‘Er zijn namelijk zo veel factoren die van een stad een fietsstad kunnen maken.'
Op vrijdag 7 augustus zal de zomerschool worden afgesloten met een bijeenkomst in Pakhuis de Zwijger. Daar presenteren de deelnemers een eerste versie van hun papers. Als ze voor 1 september een definitieve versie van 6000 woorden inleveren, kunnen ze 6 ECTS verdienen.
‘Nederlanders tussen de 18 en de 30 jaar oud zijn zich de afgelopen vijf jaar vijf procent minder met de auto gaan verplaatsen, en vijf procent meer met de fiets,’ aldus Harms.
Bouwplaats
Dertig studenten uit zestien verschillende landen zitten in een donker zaaltje van gebouw B op de Roeterseilandcampus. Om bij het leslokaal te komen, moeten ze langs een bouwplaats wandelen, en door de grote ontvangsthal van gebouw A, waar het lijkt alsof er een zomeropruiming aan de gang is: tafels en stoelen slingeren door de ruimte.
Gedurende drie weken gaan de studenten naar lezingen van sociaal geografen, cultuursociologen, en nemen ze deel aan groepsdiscussies en excursies over de geschiedenis van de fiets in de stad, de sociale gevolgen van fietscultuur en de aansluiting van het openbaar vervoer op het fietsverkeer.
De vraag die centraal staat tijdens deze cursus is: hoe komt het dat steden als Amsterdam, Kopenhagen en Portland zich ontwikkelen tot echte fietssteden? Om hier antwoord op te vinden, zal de groep niet alleen naar lezingen luisteren. Woensdagmiddag maakten ze een fietstocht door stadsdelen Nieuw-West en Oud-West. ‘Daarmee willen we ze laten zien dat er binnen een stad verschillende fietssituaties bestaan,’ zegt Marco te Brömmelstroet, academic director van de cursus. ‘In Nieuw-West wordt veel minder gebruik gemaakt van de fiets dan in Oud-West.’
Jongvolwassenen
De studenten kijken naar de PowerPointpresentatie van Lucas Harms. ‘Is de gemiddelde leeftijd waarop Nederlanders kinderen krijgen erg omhoog gegaan?’ vraag Judie uit Denenmarken. ‘Nederlanders krijgen zo rond hun dertigste kinderen. Dat is al heel lang zo,’ antwoordt Harms, ‘dus dat zal er niet de oorzaak van zijn dat jongvolwassenen ineens vaker de fiets pakken dan een paar jaar terug,’ zegt hij. ‘Het komt eerder door de financiële crisis, maar ook dat weten we niet zeker.’
‘Je ziet in ieder geval dat sinds 2008 minder van de auto gebruik wordt gemaakt, en meer van de fiets,’ zegt Harms. Hij gaat verder: ‘Overal in de wereld neemt het fietsgebruik toe,’ zegt Harms. ‘It is a global trend, it’s like the mayor of London said: “We have to get Dutch.”’ De deelnemers aan deze zomercursus lijken experts op hun onderwerp. Gretig noemen ze cijfers die laten zien dat er in hun land steeds meer gefietst wordt. In Trondheim gaat acht procent van het woon-werkverkeer met de fiets, en in Australië zelfs 12 procent, klinkt het uit de zaal. Het is nog lang niet zo veel als in Nederland, waar 25 procent van al het verkeer fietsverkeer is, kaatst Harms terug.
Populair
De populariteit van de fiets verklaart misschien ook waarom 'Planning the Cycling City' een van de drukste cursussen van de zomerschool is. De cursus zat in april al aan het maximum aantal inschrijvingen. ‘Door de enorme belangstelling is het zeker dat de cursus volgend jaar zomer weer zal worden georganiseerd,’ staat er op de website te lezen.
Het is niet duidelijk of de studenten tijdens de drie weken achter het geheim komen van de opkomst van de fietsstad, daar is het onderwerp te complex voor, zegt Marco te Brömmelstroet. ‘Bij de opening afgelopen zondag zeiden we dat we willen dat ze alleen maar verwarder uit deze cursus komen,’ aldus te Brömmelstroet. Hij lacht. ‘Er zijn namelijk zo veel factoren die van een stad een fietsstad kunnen maken.'
Op vrijdag 7 augustus zal de zomerschool worden afgesloten met een bijeenkomst in Pakhuis de Zwijger. Daar presenteren de deelnemers een eerste versie van hun papers. Als ze voor 1 september een definitieve versie van 6000 woorden inleveren, kunnen ze 6 ECTS verdienen.
