Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
actueel

Controversiële dichter Hassan doet verplicht nummer in Crea

Het Parool,
12 juni 2014 - 10:47
Betreft
Deel op
De jonge Deens-Palestijnse dichter Yahya Hassan was dinsdagavond in Amsterdam om voor te dragen uit zijn controversiële poëziedebuut.

Ruim voor aanvang van zijn optreden arriveert de negentienjarige Yahya Hassan bij cultureel studentencentrum Crea op de Nieuwe Achtergracht. Hij schrijdt met opgeheven hoofd naar de bar. Op een paar meter afstand kijken vijf politieagenten toe. Gezien de doodsbedreigingen sinds de publicatie van zijn gedichtenbundel in Denemarken is extra beveiliging noodzakelijk.

Zijn debuut werd niet door iedereen gewaardeerd. In zijn gedichten vertelt Hassan, in Denemarken geboren als kind van Palestijnse vluchtelingen, zijn geschiedenis. Hoe hij door zijn vader werd mishandeld, dat zijn moeder de andere kant op keek, hoe hij afgleed naar criminaliteit. Het is harde, directe poëzie, vol kritiek op zijn ouders en de immigrantencultuur. Vandaar de bedreigingen.

Na een opening door Peter van Zwaag, hoofdredacteur vertaalde literatuur van De Bezige Bij, neemt Hassan met zichtbare tegenzin plaats bij Volkskrant-journalist en interviewer Arjan Peters. Hij staart naar de tafel terwijl Peters hem wat water inschenkt. Het interview start heftig wanneer Peters hem vraagt naar een verontrustende tweet van vrijdag. Daarin stond dat hij in Palestina was bedreigd door een groep jongens met een mes. 'Ik rende gewoon weg. Natuurlijk vraag ik niet om dit soort geweld, maar ik weet dat het toch wel gebeurt.'

Domme mensen
Met elke vraag wordt zijn antwoord botter. 'Die jongens hebben mijn poëzie niet gelezen. Ze weten gewoon niet beter.' Wanneer Peters doorvraagt zegt hij: 'Domme mensen heb je overal. Ook hier aan deze tafel.' De toon van het interview is gezet. Hassan zit hier verplicht en hoopt dat de avond zo snel mogelijk voorbij is.

Peters laat zich niet uit het veld slaan en vervolgt met de vraag of Hassan delen van zijn boek verzonnen heeft. 'Ik weet niet of ik alles naar waarheid heb geschreven. Het is mijn manier om mezelf uit te drukken. De verhalen zijn echt gebeurd maar mijn zusje zal ze zich bijvoorbeeld heel anders herinneren dan ik.'

Sinds hij weg is uit een thuissituatie waar een god continu het middelpunt is, kijkt Hassan anders naar het geloof. Zijn kritiek op de islam komt van huis uit, maar over andere religies heeft hij ook zijn oordeel klaar. Hij beseft dat mensen zijn boek racistisch kunnen vinden of op een bepaalde manier misbruik kunnen maken van zijn woorden. 'Ik ben als dichter niet verantwoordelijk voor de goede of slechte keuzes van mijn lezers.'

Het zwaarbeladen werk van Hassan doet vermoeden dat iemand met zoveel woede en ellende om zich heen bijna gedwongen is het van zich af te schrijven. Maar op de vraag of hij zich opgelucht voelt wanneer een gedicht af is, antwoordt hij: 'Dat weet ik niet.' In een ander interview zou hij hebben gezegd alle gedichten te haten. Peters: 'Vandaag haat je ze niet?' Enkele toeschouwers grinniken. 'Vandaag is het gewoon werk.'

Snauw
Het moeizame interview is eindelijk voorbij. Peters vraagt wat Hassan zal voordragen. 'The usual.' Terecht merkt de interviewer op dat wij in Nederland niet weten wat dat is. 'Daar komen jullie vanzelf achter,' snauwt Hassan, en loopt naar de microfoon.

Hassan geeft het publiek een klap in het gezicht met zijn harde waarheid. Als een predikant heft hij zijn zwart gekafte boek en draagt de poëzie zangerig voor. Zijn gezicht is zo strak als de gestreken vouw in zijn pantalon, zijn houding kaarsrecht, als de scheiding naar zijn kroezige staartje.

'Jullie hebben me in staat gesteld mijn moeder te kwetsen / toen jullie mijn navelstreng afknipten / dat hadden jullie nooit moeten doen.'

Even later: 'Met de gelovigen waren mijn woorden huichelarij / met de ongelovigen was mijn huichelarij woord.'

Terwijl hij voordraagt in het Deens, wordt achter hem de Nederlandse vertaling getoond op een scherm. Hassan articuleert de woorden nadrukkelijk, alsof hij ons dwingt de taal te verstaan, of de ernst. Dan klapt hij het boek dicht, loopt naar de tafel en neemt een slok water. Het signeren moet vervolgens wachten tot na zijn sigaret.

Tekst: Lotte van Rosmalen
Lees meer over