Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
actueel

Heertje: ‘AFS wordt valse wetenschappelijke omgeving’

Henk Strikkers,
27 november 2013 - 10:37
Een fusie tussen de bètafaculteiten van UvA en VU is desastreus voor het wetenschappelijke klimaat in de hoofdstad, zo stelde econoom Arnold Heertje gisteren tijdens het Gala van de Wetenschap. De UvA-emeritus-hoogleraar en VU-decaan Harmen Verbruggen hadden weinig goede woorden over voor de plannen om onderdelen van VU en UvA te fuseren. In reactie daarop reageerden UvA-collegevoorzitter Louise Gunning en toekomstig VU-collega Jaap Winter koeltjes. ‘De Amsterdam Faculty of Science (AFS) is een wens van wetenschappers die wij niet in de weg willen staan.’

Tijdens een avond met vele wetenschappelijke mastodonten als Alexander Rinnooy Kan, Erik Verlinde en de speciaal ingevlogen Robbert Dijkgraaf werd gisteren een volle Stadsschouwburg bijgepraat over de stand van zaken in de Amsterdamse wetenschap. De discussie van de avond ging over de fusiebeslommeringen tussen de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam die al maanden de Amsterdamse wetenschappelijke wereld bezighouden.

Het debat werd geopend door VU-bestuurder Harmen Verbruggen (decaan van de Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde) die begon met de vaststelling dat er ruimte genoeg is voor twee universiteiten in een stad als Amsterdam. Een algehele fusie tussen VU en UvA is volgens hem nicht in Frage. ‘Niet op zijn minst omdat iedereen die als UvA-bestuurder wordt benoemd direct last krijgt van kapsones’, aldus Verbruggen. Eventuele samenwerkingen kunnen alleen Verbruggens goedkeuring wegdragen wanneer die plaatsvinden onder de vlag van de Amsterdam Academic Alliance, ‘een triple-A-keurmerk van Amsterdams onderzoek.’

Goed advies had Verbruggen te over voor zijn nieuwe rector Jaap Winter: ‘Laat een groei van kwaliteit van onderwijs en onderzoek leidend zijn bij elke samenwerking en zorg dat de cultuurverschillen tussen UvA en VU worden weggenomen. En pas op voor die UvA'ers: Wanneer je het Maagdenhuis binnenloopt, heb je al voor de helft verloren.’

Arnold Heertje kreeg zo mogelijk nog meer lachers op zijn hand met zijn satirische kritiek op de fusieplannen. Hij plaatste de bekokstoofde samenvoeging in een historische trend van grotere instellingen en dehumanisering. ‘Een trend die al sinds 1970 is gekeerd, maar blijkbaar niet in de hoofden van de bestuurders van Vrije Universiteit en UvA. Het is volstrekt onbegrijpelijk dat zij voortgaan op een traject dat een destructieve afloop oplevert.’

Heertje waarschuwde voor de toekomst van de wetenschap en het wetenschappelijk onderwijs. ‘Wij scheppen een valse wetenschappelijke omgeving, waarin goede wetenschappers worden uitgeschakeld. De universiteit moet bestaan om het onderwijs om onderwijs, onderzoek om onderzoek en kennis om kennis. Een fusie levert een kolos op waarin wetenschap slechts de groeicijfers van het BNP dient, daarbij alles vertrappend wat wetenschap uniek maakt.’

Na deze twee vurige betogen achtten toekomstig VU-voorzitter Jaap Winter en UvA-collegevoorzitter Louise Gunning het de beste tactiek om de langspeelplaat af te draaien die zij in deze kwestie vaker laten horen. UvA en VU doen het volgens het tweetal op dit moment namelijk al erg goed, maar samen kunnen zij – zeker op internationale schaal – echt veelbetekenend worden.

Bovendien benadrukte het duo dat niet zij de kwade geniën achter een eventuele fusie zijn, maar dat dit echt op vraag van wetenschappers gebeurt. ‘Bètaonderzoekers en –wetenschappers zijn naar ons gekomen met de vraag of er een intensievere samenwerking mogelijk was. Wie zijn wij als bestuurders dan om daartegen te ageren?’, aldus Gunning. Winter benadrukte meermaals dat ook hij een kwaliteitstoename van onderwijs en onderzoek beoogt en dat ook hij er niet op uit is mensen een fusie door de strot te duwen. Andere UvA- en VU-medewerkers hoeven volgens Winter niet te vrezen dat zij van bovenaf samenwerkingen krijgen opgelegd: 'Ik heb het al vaak herhaald, maar zal dat ook vanavond doen: het AFS is geen voorbode van een grote fusie.'